کتابخانه بالقرآن

بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 87

صفحه 87

شریفه دلالت می کند که کذب با عدم ایمان همراه است، پس کذب از کبائر است.(1)

اشکال برخی محقّقین بر استدلال به آیه ی شریفه

از میرزای شیرازی(2) گرفته تا شیخ کاظم شیرازی و سید

1- علاوه بر آن که در بعضی روایات، علت خروج ایمان را به آن معصیت نسبت داده است، هرچند این خروج هنگام اهتمام باشد، مثل روایت محمد بن حکیم که در صفحه ی قبل ذکر شد.
2- حاشیه المکاسب (للمیرزا الشیرازی)، ج 1، ص126: الحاصل انّ المقصود من الآیه الکریمه انّ غیر المؤمن بالآیات کاذب و مفتر حقیقه فی نفس عدم ایمانه و إنکاره و تکذیبه للآیات بکذب إضافتها بالمصنوعیّه و المخلوقیّه و المدبّریّه له الّا انّ الکاذب فی سائر الأمور متعمّدا غیر مؤمن تأوّلا و تنزیلا حتّی یتمّ به الاستدلال علی المدّعی فهو نظیر قول المدّعی فی جواب قول المدّعی علیه له أو تکذب علی الکاذب من ینکر حقّ النّاس حیث انّ المقصود انّ المنکر کاذب فی إنکاره لا انّه کاذب تحقیقا أو تنزیلا فی سائر أموره. و یؤیّد هذا المعنی بل یعیّنه قوله بعد ذلک (وَ أُولئِکَ هُمُ الْکاذِبُونَ) لوضوح عدم ملائمه إراده أنّ المتعمّد فی الکذب کاذب أو انّ غیر المؤمن التّنزیلی الّذی هو المتعمّد فی الکذب ایضا کاذب ... فیمکن ان یستشعر بالآیه الکریمه علی عدم کون غیره من افراد الکذب فانّ نفی الکذب من غیره ینزّل علی نفی أحکام الکذب الّتی منها کونه معصیه کبیره موجبه لردّ الشّهاده و غیره من الأحکام .... فانّ الظّاهر انّ الکلام قصر قلب بالنّسبه الی ما ادّعوه من کذب النّبیّ- صلی الله علیه و آله و سلم - فیما یدّعیه من کون ما یأتی به من الآیات من قبل اللّه فالمقصود انّهم مفترون و کاذبون فی إنکارهم کون ما یأتی به النّبیّ- صلی الله علیه و آله و سلم - من الآیات الّتی یأتی به روح القدس من عند ربّ الأرباب تعالی شأنه نازلا من عنده و قولهم انّه انّما یعلّمه بشر لا النّبیّ- صلی الله علیه و آله و سلم - فیما یدّعیه فیکون القصر إضافیّا لا حقیقیّا ادّعائیّا کما فی الوجه السّابق بل التّحقیق انّ هذا الاحتمال أظهر من الاحتمال السّابق بل متعیّن بملاحظه السّیاق کما لا یخفی.