بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 10

دارد.(1) بنابراین از این جهت طارد اغیار نیست و از طرف دیگر این استدلال شامل واجبات توصّلی نمی شود؛ چون اخلاص در آن شرط نیست، بنابراین جامع و عاکس تمام افراد نیز نیست.

نقد صاحب مفتاح الکرامه بر کلام صاحب ریاض - قدس سرهما -

مرحوم شیخ سپس اشکال دیگری مطرح می کنند که اصل آن ظاهراً از آقای سید جواد عاملی - قدس سره - صاحب مفتاح الکرامه و شاگرد سید بحر العلوم - قدس سره - است،(2) (هرچند مرحوم سید یزدی(3) در حاشیه، این اشکال را به جواهر نسبت می دهد، ولی بعید نیست که مبدع

1- ممکن است از جهت دیگری مانند عدم ایصال منفعت برای مستأجر هم باطل باشد که بعداً خواهد آمد.
2- عاملی، سید جواد بن محمد حسینی، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه (ط الحدیثه)، ج 12، ص303: و کأنّ الاستدلال علیه فی «الریاض» بمنافاته الإخلاص فی العمل غیر متّجه، لأنّ تضاعف الوجوب یؤکّد الإخلاص کما ستسمع، علی أنّه لا یتمّ فیما لیس عباده، مع أنّه ینافیه حکمه بعدم المنافاه فی المندوب کما سیأتی، و التأویل ممکن.
3- یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی، حاشیه المکاسب (للیزدی)، ج 1، ص24: أقول الرادّ صاحب الجواهر و غرضه علی ما یظهر من کلامه منع المنافاه من حیث هو و إمکان تحقّق الإخلاص مع قصد أخذ الأجره فیکون قصد الامتثال للأمر بالوفاء بعقد الإجاره مؤکّدا للإخلاص حینئذ إذ بتعدّد سبب الوجوب مع فرض کون الدّاعی کلیهما یتأکّد الإخلاص و لیس غرضه أنّ الأمر الإجاری مصحّح لنیّه القربه حتی یرد علیه أنّ لازمه الفرق بین الإجاره و الجعاله فغایه الأمر أن فی الجعاله لا یتأکّد الإخلاص لا أنّه لا یتحقّق نعم لم یبیّن وجه عدم المنافاه.