بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 147

امور و رفع موانع آن حاصل می شود. بنابراین معنای وجوب حفظ نظام این نیست که تک تک این امور واجب باشد تا با أخذ اجرت منافات داشته باشد، بلکه به این معناست که زمینه ی آن را باید فراهم کرد؛ مثلاً اگر امنیتی نیست ایجاد امنیت کرد، اگر وضع اقتصاد خراب است اصلاح کرد و ... تا هر کسی به هر صنعتی یا حرفه ای که می خواهد، مشغول شود و اگر بخواهد، در قبالش پول بگیرد.

بله، در میان این امور ممکن است بعضی واجب باشد که در این صورت می گوییم: اگر به همان نحوی که واجب شد کسی أخذ اجرت کند، جایز نخواهد بود؛ مثلاً نسبت به همان موردی که مرحوم شیخ در وجه سابع ذکر کردند و فرمودند: طبیبی که مریض مشرف به موت را علاج می کند، می تواند از او أخذ اجرت کند و اگر مالی نداشت ذمّه اش مشغول می شود، می گوییم اگر کسی ادّعا کند در چنین جایی باید مجاناً ارائه خدمت کند و حتّی ذمّه ی مریض هم مشغول نباشد، جای دوری نرفته است.(1)

نتیجه ی مختار مرحوم شیخ - قدس سره - در واجبات نظامیه

مرحوم شیخ - قدس سره - در نهایت در مورد أخذ اجرت بر واجبات نظامیه به این نتیجه رسیدند که اگر این واجبات کفائیه، بالعرض