کتابخانه بالقرآن

بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 198

صفحه 198

و قصد قربت لازم دارد. امّا اذان للإعلام مورد خلاف است؛ بعضی گفته اند غرض از اذان إعلام دخول وقت، بدون قصد قربت هم حاصل می شود و مستحب توصّلی است. سید یزدی - قدس سره - نیز در العروه الوثقی(1) می فرماید قصد قربت در اذان إعلامی شرط نیست. ما حکم هر یک از اذان للصلاه و اذان برای إعلام دخول وقت را جداگانه بررسی می کنیم تا ببینیم اخذ اجرت بر آن جایز است یا خیر.

حکم اخذ اجرت بر اذان للصلاه

اشاره

در مورد اذان للصلاه مرحوم شیخ مسأله را در جایی مفروض می دارد که فایده ای برای مستأجر تصویر شود(2) و آن

1- یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی، العروه الوثقی، ج 1، ص608: یشترط فی الأذان و الإقامه أمور الأول النیه ابتداء و استدامه علی نحو سائر العبادات فلو أذن أو أقام لا بقصد القربه لم یصح و کذا لو ترکها فی الأثناء نعم لو رجع إلیها و أعاد ما أتی به من الفصول لا مع القربه معها صح و لا یجب الاستیناف هذا فی أذان الصلاه و أما أذان الإعلام فلا یعتبر فیه القربه.
2- المکاسب المحرمه، ج 2، ص149: ثمّ إنّه قد ظهر ممّا ذکرناه من عدم جواز الاستئجار علی المستحب إذا کان من العبادات أنّه لا یجوز أخذ الأُجره علی أذان المکلّف لصلاه نفسه إذا کان ممّا یرجع نفع منه إلی الغیر یصحّ لأجله الاستئجار کالإعلام بدخول الوقت أو الاجتزاء به فی الصلاه، و کذا أذان المکلّف للإعلام عند الأکثر کما عن الذکری، و علی الأشهر کما فی الروضه، و هو المشهور کما فی المختلف، و مذهب الأصحاب إلّا من شذّ، کما عنه و عن جامع المقاصد، و بالإجماع کما عن محکیّ الخلاف؛ بناء علی أنّها عباده یعتبر فیها وقوعها للّه فلا یجوز أن یستحقّها الغیر.