بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 250

پس نتیجه ی بحث در مورد وجوب أداء شهادت این شد که اصل وجوب اداء شهادت اجماعی است و کتاب و سنّت بر آن دلالت می کند، فقط در جایی که برای تحمّل شهادت دعوت نشده باشد، اداء شهادت واجب نیست، مگر این که بداند ظالم کیست که در آن صورت نیز واجب است اداء شهادت کند.

آیا وجوب أداء شهادت، عینی است یا کفایی؟

بعد از اثبات این که اداء شهادت در صورتی که دعوت برای تحمّل شده باشد واجب است و اگر دعوت برای تحمّل نشده باشد هم، در فرضی که ظالم را بعینه بشناسد واجب است، نوبت به این بحث می رسد که این وجوب به نحو عینی است یا کفایی؟

در مورد تحمّل شهادت گفتیم واجب کفایی است، ولی به نظر می رسد أداء شهادت به مقتضای اطلاق آیه ی شریفه ی: (وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَهَ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ) واجب عینی است؛ چون مقیِّدی ندارد. بله اگر موضوع شهادت از بین برود، مثلاً شهدایی که قاضی شهادتشان را قبول دارد، شهادت بدهند و حق ثابت شده باشد که در این صورت دیگر شهادت معنا ندارد أداء شهادت واجب نخواهد بود، ولی اگر موضوع شهادت باقی باشد، به اطلاق آیه ی شریفه بر هر کسی که تحمّل شهادت کرده واجب عینی است که أداء شهادت کند.