بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 259

هزینه را بپردازد؛ مثلاً وسیله ی نقلیه ی مناسب در اختیار شاهد بگذارد یا کرایه ی ماشین را پرداخت کند یا ... از آن جا که دیگر ضرری بر شاهد نیست، واجب است قبول کند.

ج: جواز امتناع شاهد از حضور، در صورت امکان و مطالبه ی احضار

اشاره

سومین مسأله ای که شیخ در این جا مطرح می کند این است که اگر امکان احضار واقعه در نزد شاهد باشد تا تحمّل شهادت کند مثلاً دو نفر که می خواهند معامله ی سلف کنند می توانند بروند نزد شاهد معامله کنند در این صورت شاهد می تواند مطالبه ی احضار واقعه کند و اگر حاضر نشدند، امتناع از حضور کند. هم چنین در مقام أداء شهادت هم اگر امکان آن باشد که قاضی یا نماینده اش نزد شاهد حاضر شوند و شهادت شاهد را اخذ کنند، شاهد می تواند مطالبه ی احضار کرده و اگر حاضر نشدند، امتناع از حضور کند.

نقد میرزا محمد تقی شیرازی بر کلام مرحوم شیخ - قدس سرهما -

ولی جناب میرزا محمد تقی شیرازی - قدس سرهما - می فرماید: این کلام شیخ خلاف مستفاد از ادلّه است؛ زیرا دلیل (وَ لا یَأبَ الشُّهَداءُ إِذا ما دُعُوا) یا بیان می کند که واجب، ذهاب الی مکانی برای تحمّل شهادت است و یا واجب نفس تحمّل شهادت است.

اگر واجب، ذهاب الی مکانی برای تحمّل شهادت باشد در این صورت واضح است که وجوب، مطلق است؛ یعنی اگر