بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 27

که توضیح دادیم اگر اجیر نماز را بدون قصد قربت بخواند، مستأجر متوجّه نمی شود تا او را ملزم به رعایت قصد قربت کند، اما اجیر برای این که شرعاً مسؤول و ضامن نباشد و امتثال امر خداوند متعال کرده باشد، نماز را به نحو قربی می آورد. پس أخذ اجرت باعث تأکید اخلاص به معنای قربت می شود.

منافات قصد اجرت با مراتب بالای اخلاص

بله تا این جا ما حداقل استاندارد لازم در اخلاص در عبادات را بیان کردیم که با قصد اجرت منافات ندارد و بلکه با عقد اجاره مورد تأکید واقع می شود، هم در مقام اشتراط و هم در مقام تحقّق و امتثال.

امّا باید توجّه کرد که اخلاص نیز دارای مراتب است و مراتب بالای اخلاص، با قصد اجرت منافات دارد و این که مرحوم شیخ فرمودند: این قطعی و وجدانی است که اگر کسی عمل عبادی را بدون قصدِ ترتّب اثر دنیوی انجام دهد، أخلص است از این که همراه قصد ترتّب اثر دنیوی باشد، ما نیز می گوییم بله، آن هیچ جای شبهه ندارد و همان طور که از روایات استفاده می شود، اگر کسی عبادت را حتّی نه به خاطر طمع در بهشت و نه خوف از آتش، بلکه چون خداوند متعال سزاوار آن است و به خاطر محبّت خدا انجام دهد «مَا عَبَدْتُکَ طَمَعاً فِی جَنَّتِکَ وَ لَا خَوْفاً مِنْ نَارِکَ وَ لَکِنْ وَجَدْتُکَ أَهْلًا لِلْعِبَادَهِ