بررسی گسترده ی فقهی اجرت بر واجبات، مستحبات و فروعات مناسب صفحه 80

مقدّره الوجود و در مورد اعیان بگوییم اعیان فی الذمه تا مصحّح این باشد که طرفِ اعتبار ملک قرار بگیرد.

پس خلاصه ی کلام محقق اصفهانی در مقوّم مالیت این شد که وجود خارجی در مالیت تاثیری ندارد، بلکه نفس و ذات ماهیت است که مقوّم مالیت است، امّا به اعتبار تقدیر وجود آن یا به اعتبار أخذ آن در ذمّه.

بررسی کلام محقق اصفهانی - قدس سره -

مراد محقق اصفهانی - قدس سره - اگر آن چیزی باشد که در توضیح خواهد آمد و بعید نیست مرادشان همان باشد مورد قبول است، امّا اگر مردشان چیز دیگری باشد باید اصلاح شود و آن این که:

اشیاء با غمض عین از تحقّق آن در خارج، اصلاً مورد رغبت نیست. آن چه مورد رغبت عقلاء است، اشیاء به حمل شایع صناعی است؛ یعنی وجود خارجی اشیاء است که مورد رغبت قرار می گیرد؛ مثلاً اگر خوراکی می خواهد، مَرکبی می خواهد، ملبَسی می خواهد و ... آن را در خارج می خواهد و اصلاً وجود خارجی اشیاء است که می تواند ندرت و یا وفور داشته باشد، و إلا ماهیت بما هی هی حتّی اگر وجود برای آن تقدیر گرفته شود یا در ذمّه اخذ شود، نه مورد رغبت است و نه ندرت دارد؛ چون هر چیزی را می توان هزاران بار وجود برای آن در تقدیر گرفت یا در ذمّه اخذ کرد!