بررسی گسترده ی فقهی: معونه الظالمین، الولایه من قِبَل الجائر و جوائز السلطان صفحه 384

محمد بن مسلم می گوید: از امام باقر یا امام صادق … علیهما السلام … درباره ی نقره ای (درهم) که در خانه ای پیدا می شود سؤال کردم، فرمودند: اگر آن خانه آباد باشد، برای اهل آن خانه است و اگر مخروبه باشد، خودت سزاوارتر به آن چه پیدا کردی هستی.

صحیحه ی محمد بن قیس:

وَ [مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَن] بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَهَ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَیْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَیْسٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ … علیهما السلام … قَالَ: قَضَی عَلِیٌّ … علیه السلام … فِی رَجُلٍ وَجَدَ وَرِقاً فِی خَرِبَهٍ أَنْ یُعَرِّفَهَا فَإِنْ وَجَدَ مَنْ یَعْرِفُهَا وَ إِلَّا تَمَتَّعَ بِهَا.(1)

محمد بن قیس از امام باقر … علیه السلام … نقل می کند که فرمودند: حضرت علی … علیه السلام … در مورد مردی که دراهمی را در خرابه ای یافته بود حکم فرمودند که آن را تعریف کند، پس اگر کسی آن را شناخت [مال اوست] و الا خودش از آن بهره می برد.

پس این روایات بیان می کند اگر مالی که در منزلی پیدا شده، مال قومی باشد که منقرض شده و اهل آن از آن جا رفته اند، مال واجد می شود. بنابراین این که حضرت در موثقه ی اسحاق بن عمار فرمودند: «یَتَصَدَّقُ بِهَا» معلوم می شود مالک منقرض نشده ولی مجهول است، و الا حضرت می فرمودند: «فهو احق بما وجد».

5. روایت ابی علی بن راشد:

مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ الرَّزَّازِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی عَنْ أَبِی عَلِیِّ بْنِ رَاشِدٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ … علیه السلام … قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ اشْتَرَیْتُ