بررسی گسترده ی فقهی: معونه الظالمین، الولایه من قِبَل الجائر و جوائز السلطان صفحه 399

زید الشحام می گوید: از امام صادق … علیه السلام … درباره ی صدقه ای که بر آنان [بنی هاشم] حرام است سؤال کردم، فرمودند: آن زکات مفروضه است و صدقه دادن ما [بنی هاشم] به یکدیگر حرام نشده است.

این روایت نیز می فرماید آن زکاتی که بر بنی هاشم حرام است، زکات واجب است، نه صدقه ی مندوبه.

3. روایت جعفر بن ابراهیم الهاشمی:

اشاره

مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَی عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ الْهَاشِمِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ … علیه السلام … قَالَ: قُلْتُ لَهُ: أَ تَحِلُ الصَّدَقَهُ لِبَنِی هَاشِمٍ؟ فَقَالَ: إِنَّمَا تِلْکَ الصَّدَقَهُ الْوَاجِبَهُ عَلَی النَّاسِ لَا تَحِلُّ لَنَا فَأَمَّا غَیْرُ ذَلِکَ فَلَیْسَ بِهِ بَأْسٌ وَ لَوْ کَانَ کَذَلِکَ مَا اسْتَطَاعُوا أَنْ یَخْرُجُوا إِلَی مَکَّهَ هَذِهِ الْمِیَاهُ عَامَّتُهَا صَدَقَهٌ.

وَ رَوَاهُ الشَّیْخُ بِإِسْنَادِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَعْقُوبَ وَ رَوَاهُ الْمُفِیدُ فِی الْمُقْنِعَهِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ الْهَاشِمِیِ.(1)

جعفر بن ابراهیم الهاشمی می گوید: به امام صادق … علیه السلام … عرض کردم آیا صدقه بر بنی هاشم جایز است؟ فرمودند: فقط صدقه ی واجبِ بر مردم بر ما حرام است، امّا غیر آن اشکالی ندارد و اگر آن طور بود [که هر صدقه ای بر بنی هاشم حرام بود] نمی توانستند به مکه بروند؛ چون این آب ها [در بین راه] همه صدقه است.

همه ی روات این حدیث ثقاتند به جز محمد بن اسماعیل که در وثاقت ایشان کلام است.