بررسی گسترده ی فقهی: معونه الظالمین، الولایه من قِبَل الجائر و جوائز السلطان صفحه 430

دستور شارع به فقیر صدقه داده، قابل رجوع نیست؛ یعنی نه مالک و نه ذوالید نمی تواند عین را که در دست فقیر است پس بگیرد.

إن قلت: بعد از پیدا شدن مالک و مطالبه ی مالش، کشف می شود که اصلاً صدقه واقع نشده است تا اشکال شود «ما کان لله لا یرد» و قابل استرداد نیست.

قلت: لازمه ی محقق نشدن صدقه آن است که بگوییم حتّی اگر فقیر تصرّف کرده باشد [و عین باقی نباشد] ضامن است، در حالی که این خلاف آن چیزی است که از روایات استفاده می شود که به مجرد این که به دست فقیر رسید می تواند هرگونه تصرّفی در آن بکند و ضامن نیست. پس معلوم می شود صدقه محقق شده و در نتیجه قابل استرداد نیست.

آیا در کفّارات قصد قربت لازم است؟

مسأله ی دیگری که به مناسبت و به خاطر کثرت ابتلاء بهتر است این جا مطرح شود آن است که آیا در کفّارات، قصد قربت لازم است یا خیر؟

شکی نیست اگر قصد کفّاره نکند، طعامی که مثلاً به فقیر می دهد به عنوان کفّاره واقع نمی شود، ولی بحث آن است که آیا قصد قربت هم شرط تحقق کفّاره است یا خیر؟

عدم اشتراط قصد قربت در کفاره در نظر سید خویی … قدس سره …

اشاره

سید خویی … قدس سره … می فرماید: قصد قربت در کفّاره شرط نیست؛ چراکه آیات و روایات فقط امر به پرداخت کفّاره کرده و دستوری به قصد قربت نداده و متعلّق کفّاره هم معلوم است که مثلاً یک مد طعام است، بنابراین نه در متعلّق کفّاره و نه در امر به کفّاره، لزوم قصد قربت لحاظ نشده است. پس کفّاره بدون قصد قربت