کتابخانه بالقرآن

بررسی گسترده ی فقهی: معونه الظالمین، الولایه من قِبَل الجائر و جوائز السلطان صفحه 46

صفحه 46

آن ها و کسب با آن ها به جهت ولایت آن ها حرام است و کسی که این کار را کند، چه کمکش کم باشد و چه زیاد، معذّب خواهد بود؛ چون هر چیزی از کمک به جائر، معصیت کبیره است و آن به خاطر این است که ولایت والی جور ملازم با پایمال شدن کل حقّ و إحیاء کل باطل و آشکار کردن ظلم و جور و فساد، ابطال کتب آسمانی و قتل انبیاء و مؤمنین، خرابی مساجد و تغییر سنت های الهی و تحریف دین است.(1) به این خاطر عمل برای آن ها و کمک به آن ها و کسب با آن ها حرام است، مگر این که ضرورتی باشد نظیر ضرورت به دم و میته.

گرچه ظاهر صدر روایت این است که ولایت من قِبَل الجائر فی نفسه صرف نظر از تطبیق عنوان عون الظلمه و ارتکاب ظلم و معصیت حرام است، امّا این که سپس می فرماید: «لِأَنَّ کُلَّ شَیْ ءٍ مِنْ جِهَهِ الْمَعُونَهِ مَعْصِیَهٌ کَبِیرَهٌ ...» قرینه بر صدر می شود که حرمت به خاطر ابتلاء به معصیت است، البته معصیت هایی که غیر قابل انفکاک از تصدّی امر از قِبَل ظالمین می باشد. مضافاً به این که متأسفانه این روایت سند ندارد و

1- همان طوری که معاویه تصریح به آن می کند که قصد دارد کل دین را محو کند: ( المسعودی، مروج الذهب، ج2، ص54: ابن الزبیر، قال: سمعت المدائنی یقول: قال مطرف بن المغیره بن شعبه: وَفَدْتُ مع أبی المغیره إلی معاویه، فکان أبی یأتیه یتحدث عنه ثم ینصرف إلیَّ فیذکر معاویه و یذکر عقله و یعجب مما یری منه، إذ جاء ذات لیله فأمسک عن العَشَماء، فرأیته مغتماً، فانتظرته ساعه، و ظننت أنه لشیء حدث فینا أو فی عملنا، فقلت له: ما لی أراک مغتماً منذ اللیله. قال: یا بنی، إنی جئت من عند أخْبَثِ الناس، قلت له: و ما ذاک ... فواللّه ما عدا أن هلک فهلک ذکره، إلا أن یقول قائل: أبو بکر، ثم ملک أخو عَدِیٍّ، فاجتهد و شَمَّر عشر سنین، فواللّه ما عدا أن هلک فهلک ذکره، إلا أن یقول قائل: عمر، ثم ملک أخونا عثمان فملک رجلٌ لم یکن أحد فی مثل نسبه، فعمل ما عمل و عمل به فوالله ما غدا أن هلک فهلک ذکره، و ذکر ما فعلَ به، و إن أخا هاشم یُصْرَخُ به فی کل یوم خمس مرات: أشهد أن محمداً رسول الله، فأی عمل یبقی مع هذا؟ لا أمَ لک؛ و الله إلا دفنا دفنا، و إن المأمون لما سمع هذا الخبر بعثه ذلک علی أن أمر بالنداء علی حسب ما وصفنا، و أنشئت الکتب إلی الآفاق بلعنه علی المنابر، فأعْظَمَ الناسُ ذلک و أکبروه، و اضطربت العامه منه فأشیر علیه بترک ذلک، فأعرض عما کان هَمَّ به.