بررسی گسترده ی فقهی: معونه الظالمین، الولایه من قِبَل الجائر و جوائز السلطان صفحه 79

بیان می فرماید مؤمنی در کنار جباران هست که اهل نجات است، هرچند در درجات پایین قرار می گیرد و این دلالت ندارد بر این که اگر کسی برای امرار معاش داخل در دستگاه ظلمه شد، همین که ضمناً احسانی به مؤمنین می کند کفّاره ی عمل او محسوب شده و اهل نجات است و صرف احسان به برخی از مؤمنین، رافع حرمت تولّی از قِبَل ظالمین است.

اگر گفته شود: اگر این تصدّی حرام باشد چرا این فرد اقلّ حظاً در آخرت باشد، پس معلوم می شود این تصدی حرام نبوده بلکه مکروه است؛ زیرا نجات در آخرت با حرمت تولّی سازگاری ندارد.

در جواب گفته می شود: اگر فرد مذکور به قصد احسان به مؤمنین متصدّی شود و در عین حال قصد داشته باشد ضمناً برای معاش خود نیز از موقعیت خود نزد ظلمه بهره ببرد یعنی عکس مدّعای شیخ می تواند عمل او مرجوح باشد. پس روایت مزبور دلالتی بر مدعای جناب شیخ علیه الرحمه ندارد.

2. موارد استحباب تولّی از قِبَل جائر

تولّی از قِبَل جائر در صورتی استحباب دارد که به قصد احسان به مؤمنین داخل دستگاه ظلمه شود.

مرحوم شیخ(1) شاهدی بر استحباب ذکر می کند و آن، روایتی است که نجاشی(2)