ماه نو: مبانی علمی رویت هلال صفحه 147

ص:152

جسم مورد نظر را پیدا نمود. سپس در لحظه ای که ارتفاع آن جسم با ارتفاع ماه برابر می شود، (این زمان را نیز می توان از نرم افزار استخراج کرد) پیچ های حرکت ابزار رصدی را کاملاً محکم می نماییم تا ابزار به هیچ وجه تغییر نکند. خیلی بهتر است پس از تنظیم اولیه، این روش با استفاده از چند جرم هم میلِ دیگر آزمایش گردد تا اگر خطایی بوجود آمده بتوان آن را تصحیح نمود. در گام آخر کافی است که در زمان رصد هلال و در زمانی که ارتفاع ماه به ارتفاع مورد نظر می رسد، موتور ردیاب را روشن نمود. در واقع پس از آنکه مکان ماه در داخل میدان دید ابزار قرار گرفت، با روشن کردن موتور ردیاب دیگر مکان ماه را از دست نخواهید داد. در ادامه کافی است که راصد تمرکز خود را حفظ کرده و تنها به جستجوی هلال در آن میدان دید بپردازد. اجرام هم میل مورد استفاده می توانند ستارگان نسبتاً پرنور یا سیّارات باشند.

لازم به ذکر است که به علت پیچیدگی خاص این روش و همچنین نیاز به امکانات خاص، مانند تلسکوپ مجهز به پایه ی قطبی و موتور ردیاب، زمانی از این روش استفاده می شود که دیدن هلال بسیار سخت و یا اهمیتِ رصد هلال بسیار بالا است. معمولاً به دلایل گفته شده این روش توسط رصدگران ماهر و با تجربه ی هلال ماه که به این امکانات دسترسی دارند مورد استفاده قرار می گیرد.

روش رصد هوایی

گاهی اوقات پیش می آید که شرایط برای رصد در روی زمین مناسب نیست مثلاً بیم وجود یک توده ی ابری گسترده در کشور و عدم موفّقیّت رصدگران زمینی می رود و در عین حال هلال نیز از اهمّیّت خاصی برخوردار است (مانند هلال های رمضان و شوال)، در این حالت از این روش برای رؤیت هلال ماه استفاده می کنند. این نوع رصد، یک رصد کاملاً ویژه است و