پاسخ های حضرت آیت الله العظمی روحانی (مد ظله العالی)به استفتائات قوه قضائیه و موسسه حقوقی وکلای بین الملل صفحه 243

ص:245

سؤال:

خساراتی که بر اثر تیرگی روابط بین المللی در کشورهای دو طرف پیش می آید، مثلاً بر اثر حمل عراق ساکنین غیر نظامی ایران و بر اثر حمل ایران، ساکنین غیر نظامی عراق متحمل خسارت می شوند، ضمان آن به عهد کیست؟

جواب:

(باسمه جلت اسمائه)

در صورتی که حمل ایران به عراق، مثلاً بر طبق موازین اسلامی باشد، ضمان خسارت به عهد آنان نیست. و لذا در روایات است که اگر کفار مسلمانان محل را سپر قرار دهند، لشکر اسلام می تواند با آن ها بجنگد، ولو مسلمانان کشته شوند، و دیه هم ندارد. در یک روایت از امام صادق(ع) سؤال می کنند که اگر در شهری از شهرهای کفار حربی مسلمانان و اساری و بچه ها و... باشند آیا می شود با وسائل حرب، حمله به آن شهر نمود. میفرماید بلی دیه هم ندارند. (1)