پاسخ های حضرت آیت الله العظمی روحانی (مد ظله العالی)به استفتائات قوه قضائیه و موسسه حقوقی وکلای بین الملل صفحه 279

ص:281

سؤال:

اگر بدهکاری را که قادر به پرداخت بدهی خود نیست مجبور کنند تا از راه فروش مستثنات دین، بدهی خود را بپردازد و از این بابت خسارت مادی به او برسد، ضمان آن به عهد کیست؟

جواب:

(باسمه جلت اسمائه)

حکم به ضمان محتاج به دلیل است، و الا اصل اولی برائت است و ادل ضمان 2 قسم است دلیل عام و روایت وارد مورد خاص. قسم اول - عبارت است از قاعده اتلاف - قاعده ید - قاعده استیفاء و بعضی گفته اند قاعد لاضرر و قاعد احترام - که این دو اخیر را قبول ندارم و هیچ کدام از قواعد باب ضمان شامل مورد نیست و دلیل خاصی هم نداریم بنابراین حکم به ضمان نمی کنم. (1)