کتابخانه بالقرآن

دانستنیهای قضاوت صفحه 943

صفحه 943

و نیز می‌فرماید: « وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلِلرِّجالِ عَلَیْهِنَّ دَرَجَةٌ»؛(8) «و برای زنان، همانند وظایفی که بر دوش آن‌هاست، حقوق شایسته‌ای قرار داده شده، و مردان بر آنان برتری دارند.»

ولی اگر هر کدام از آن دو را به لحاظ سلوک به سوی خداوند و لقا و سیر الی اللَّه ملاحظه کنیم، راه برای هر دو باز بوده و هر دو می‌توانند به لقای الهی نایل شوند. به همین جهت است که قرآن در امور معنوی مرد و زن را همپای هم آورده و در رسیدن به معرفت و لقای پروردگار یکسان می‌داند.

6 - اصالت و حقیقت و انسانیّت انسان به روح او است. انسان آن هنگامی به سعادت دنیا و آخرت می‌رسد که از بدن عنصری خود بهره جسته و در راه تکامل روحی و معنوی خود از آن بهره گیرد. لذا اگر اسلام زن را از برخی مشاغل مادی و اجتماعی برحذر داشته، این به معنای نرسیدن او به تکامل نیست، بلکه کمال او را در دخالت نکردن در این امور می‌داند.

قانون زوجیّت جهان طبیعت‌

عالم امکان در تمامی مراحل و ابعاد و زوایای خلقتش از علیّت و قانون‌مندی و اصول‌مندی برخوردار است که یکی از این اصول، اصل زوجیّت است.

خداوند متعال به عنوان یک قاعده عام می‌فرماید: « وَمِنْ کُلِ‌ّ شَیْ‌ءٍ خَلَقْنا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ»؛(9) «و از هر چیز یک جفت آفریدیم، شاید متذکّر شوید.»

زوجیّت در خلقت انسان‌

خداوند متعال می‌فرماید: « یا أَیُّهَا النّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَبَثَّ مِنْهُما رِجالاً کَثِیراً وَنِساءً...»؛(10) «ای مردم! از [مخالفت] پروردگارتان بپرهیزید. همان کسی که همه شما را از یک انسان آفرید، و همسر او را [نیز از جنس او خلق کرد...».

زراره می گوید: از امام صادق‌علیه السلام درباره آفرینش حوّا سؤال شد که برخی می‌گویند: خداوند حوّا را از دنده پایین و چپ آدم آفرید. امام‌علیه السلام فرمود: خداوند منزه و برتر است از این نسبت. آن کس که چنین می‌گوید می‌پندارد که خداوند قدرت نداشت برای آدم همسری از غیر دنده‌اش بیافریند. اینان راه را بر خرده‌گیران باز می‌کنند... چه می‌گویند؟ خداوند میان ما و آنان داوری کند. خداوند بزرگ آن‌گاه که آدم را از خاک آفرید و به ملائکه دستور داد تا او را سجده کنند، خوابی عمیق او را چیره ساخت. سپس مخلوقی جدید بیافرید... وقتی به حرکت آمد، آدم از حرکت او به خود آمد. چون بدان نگریست دید زیباست و همانند خود اوست، جز آن‌که زن است... آدم در این هنگام گفت: خداوندا! این مخلوق زیبا کیست که من به او چنین احساس انس می‌کنم؟ خداوند فرمود: این بنده من حوّا است...».(11)

علامه مجلسی‌رحمه الله بعد از نقل این روایت می‌گوید: «مشهور مورّخان و مفسّران اهل سنت برآنند که حوّا از دنده آدم آفریده شده و به این معنا برخی از احادیث نیز دلالت دارد، ولی این حدیث و احادیث دیگر، این موضوع را رد می‌کند».(12)