فروغ مسجد (7): مجموعه رهنمودهای مراجع تقلید٬ سخنرانی ها و مقالات صفحه 421

درآمدی بر بحث کارکردهای شرعی مساجد علی الهی فر

پیش گفتار سخن از کارکردهای مسجد و تعیین حدّ و مرزی برای آن از جمله بحث های مهم و کاربردی در جوامع اسلامی امروز است و فعالیت های مغزی متفکران دینی را به خود مشغول کرده است. امّا متأسفانه هنوز به یک ساز و کار دقیق و ضابطه ی علمی و روشمند در این باره نرسیده اند.

شاید اگر بحث درباره ی مسجد را از مراحل اولیه آن یعنی تأسیس (فلسفه ی وجودی) مسجد و معرفی صاحب امتیازان یا متولیان مسجد در جامعه اسلامی آغاز شود و سپس در مرحله ی بعدی به سراغ تعیین کارکردهای اصیل و شرعی مسجد و نقش آن در جامعه باشیم بسیار بهتر و آشکارتر به نتیجه برسیم.

در این نوشتار می خواهیم با بیان یک روش منطقی و طرح پایه های بنیادین و مباحث مقدماتی در باره مسجد، بخشی از اختلاف نظرها و مباحث دامنه دار در بحث کارکردهای مسجد را کاهش دهیم و در نهایت به یک معیار و ملاکی برای تشخیص مصادیق و کارکردهای اصیل مسجد برسیم؛ به همین مناسبت سعی می کنیم به یاری خداوند متعال در این نوشته در مرحله اول به دنبال تثبیت یک هسته مرکزی به عنوان معنای شرعی واژه ی مسجد باشیم و سپس با معرفی صاحب امتیازان تأسیس مسجد در جامعه اسلامی در تعیین کارکردهای مشروع مسجد از