فروغ مساجد (4) : سومین همایش بین المللی هفته جهانی گرامی داشت مساجد صفحه 123

«کتابداران مرشدی هندی به نام «رانگاناتان» دارند؛ ریاضی دانی که در انگلیس تحصیل کرد و در هند به لحاظ روح ناآرام خود به کتابخانه تبعید شد و در همان کتابخانه پنج اصل کتابداری را ثبت و به جهان عرضه کرد؛ اصولی که بنیان تفکر جدید کتابداری شد.

پنج اصل رانگاناتان عبارت اند از:

1 . کتاب / اطلاعات برای استفاده است؛ 2 . هر خواننده کتاب / اطلاعات خودش را نیاز دارد؛ 3 . هر کتابی / اطلاعات خواننده خودش را دارد؛ 4 . وقت خواننده / جوینده اطلاعات، طلاست؛ 5 . کتابخانه (به هر شکل و نامی که مطرح باشد) نهادی پویاست».(1) «در حالی که نگاه کتابدار با توجه به اصول دوم و سوم معطوف به مثلثی است که میان او، اطلاعات و خواننده به وجود می آید، در نیل به اصل چهارم کتابدار می کوشد تا با انجام دادن انواع خدمات فنی و تخصص در وقت خواننده صرفه جویی کند. در باره اصل پنجم بعضی از صاحب نظران عقیده دارند، کتابدارانی که صرفا به دنبال راضی نگه داشتن مخاطب اند کتابدار نیستند، لذا باید این اصل را سرلوحه کار خود قرار دهند.

کتابداری واقعا شایسته این نام است که با انجام دادن کارهای جدید و ابتکاری، مرتب در خواننده تحول ایجاد بکند و هر ساعت او را در مقایسه با ساعت قبل متحول سازد. یعنی ضمن پاسخ گویی به خواسته های مخاطب، فضایی را برای بیان ناگفته ها و حتی ناخواسته ها فراهم بیاورد و به صورت هدایت گر فرهنگی تأثیرگذار باشد».(2) «نتایج پژوهشی با عنوان بررسی وضعیت کتابخانه های شهرستان بم در سال 1382 نشان می دهد که علی رغم وضعیت نسبتا مناسب کمّی