- سخن ناشر 1
- اشاره 4
- چکیده 5
- کارکردهای مساجد در طول تاریخ 8
- کارکرد اجتماعی، کارکرد سیاسی 8
- فصل اول: کلیات تحقیق 10
- 1 _ 1 _ 1) مقدمه 10
- 1 _ 1) بیان مسئله تحقیق 10
- 2 _ 1 _ 1) بیان اهمیت مسئله ی تحقیق 12
- 4 _ 1 _ 1) ابعاد مسئله ی تحقیق 13
- 3 _ 1 _ 1) بیان مسئله ی تحقیق 13
- فصل دوم: ادبیات نظری تحقیق 14
- 6 _ 1 _ 1) نتایج حل مسئله تحقیق 14
- اشاره 14
- 1 _ 2) تعریف مسجد 14
- 1 _ 1 _ 2) مسجد در قرآن 15
- 2 _ 1 _ 2) تعریف مسجد در قرآن 16
- 3 _ 1 _ 2) تعریف مسجد از نظر پیامبر 17
- 3 _ 2) تأثیر اسلام بر حیات مدنی مسلمانان 21
- 4 _ 2) اهمیت و نقش مسجد از دیدگاه اسلام 24
- 5 _ 2) کارکردهای مساجد در طول تاریخ 27
- اشاره 27
- 1 _ 5 _ 2) کارکرد نیایشی 28
- 2 _ 5 _ 2) کارکردهای آموزشی 29
- 4 _ 5 _ 2) کارکرد سیاسی 35
- 6 _ 2) چالش های مساجد در دوران معاصر 39
- اشاره 39
- 1 _ 6 _ 2) رویکردهای مساجد در جامعه ی مدرن به معنای غربی 41
- 2 _ 6 _ 2) کارکردهای مساجد در جوامعی چون ایران 44
- 7 _ 2) نتیجه 50
- اشاره 53
- 8 _ 2) مدل کارکرد مطلوب مسجد به عنوان یک NGO 53
- الف) در بُعد اعمال نیایشی 54
- ب) در بُعد فعالیت های غیر نیایشی 55
- 2 _ 3) نمونه ی آماری تحقیق 57
- 1 _ 3) جامعه ی آماری تحقیق 57
- فصل سوم: متدولوژی تحقیق 57
- اشاره 57
- اشاره 58
- 1 _ 3 _ 3) متغیرهای عملیاتی در بعد فعالیت های نیایشی 58
- 2 _ 3 _ 3) متغیرهای عملیاتی در بُعد فعالیت های غیر نیایشی 59
- 4 _ 3) نحوه ی تحلیل پرسشنامه 60
- 1 _ 4) مقدمه 61
- 5 _ 3 ) پایایی و روایی پرسشنامه 61
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 61
- 2 _ 5) نتایج تحقیق 62
- فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد 62
- 1 _ 5) مقدمه 62
- 3 _ 5) پیشنهادها 64
- 5 _ 5) پیشنهادهایی برای موضوعات تحقیقات آتی 65
- منابع و مآخذ 66
- چکیده 67
- اشاره 68
- کارکردهای مسجد و انگیزه های تأسیس آن 69
- جمع بندی 80
- چکیده 82
- اشاره 82
- رابطه خانواده با مسجد 84
- 1 .رابطه کمی 84
- اشاره 84
- 2 . رابطه کیفی 85
- تعامل مسجد و خانواده 87
- آثار و فواید حضور در مسجد 93
- وظایف خانواده در برابر مسجد 97
- استفاده های مفید و مشروع از مسجد 102
- استفاده های نامشروع و غیرمجاز از مسجد 104
- چکیده 108
- اشاره 109
- نقش مطالعه و کتابخوانی در زندگی انسان 110
- چه باید کرد؟ 117
- مشارکت مردم در تأسیس کتابخانه های مساجد 119
- اختصاص یک صندوق به خرید کتاب و تجهیز کتابخانه 120
- کتابخانه های موجود 122
- پیشنهادها و راه کارهای اجرایی 132
- منابع و مآخذ 135
- چکیده 136
- اشاره 137
- معنای لغوی و اصطلاحی قضاوت 138
- مقصود از قضاوت در مسجد 139
- آرای فقیهان 140
- بررسی دلایل آرای مختلف 141
- منابع 152
- چکیده 153
- اشاره 154
- شناخت واژگانی شخصیت و ابعاد آن 155
- نقش مسجد بر ساختن شخصیت 155
- نقش و تأثیر مسجد بر احساس دینی 157
- نقش و تأثیر مسجد بر ادراک دینی 160
- نقش و تأثیر مسجد بر رفتار دینی 162
- چکیده 165
- اشاره 168
- سؤالات اساسی 169
- تعریف مفاهیم و واژه ها 169
- فرضیه 169
- مباحث نظری بسیج سیاسی مردم 170
- چگونگی شکل گیری بسیج مردم در انقلاب اسلامی 171
- مسجد؛ پایگاه اطلاع رسانی و سازماندهی 173
- جایگاه مسجد 177
- برنامه ریزی آموزشی و دینی در مساجد 178
- اهمیت تعلیم و تربیت جوانان و نوجوانان 179
- مسجدگریزی و دین گریزی 180
- موانع ارتباط جوانان با مسجد 181
- راهکارهای جذب جوانان به مسجد 182
- پیشنهادها و راهکارها 184
- چکیده 186
- اشاره 187
- ماهیت مسجد 188
- آثار سیاسی، اجتماعی حضور در مسجد 190
- پیش گیری از جرائم 191
- مبارزه با ظلم 192
- وحدت و تعاون 192
- همدردی و همدلی 195
- دوستی های سالم 198
- کسب و تجارت 199
- حفظ حدود و ثغور بلاد اسلامی 201
- آثار تربیتی 202
- ایثار و انفاق 203
- آثار روحی و اخلاقی 204
- بهره و پاداش الهی 204
- نتیجه 206
- پیشنهاد 207
- منابع 208
- چکیده 209
- مقدمه 212
- کارکردهای گوناگون مسجد در طول تاریخ 214
- 1 _ کارکرد معنوی 215
- اشاره 215
- 2 _ کارکرد سیاسی 215
- کارکردهای مساجد در دوره ی رونق 215
- 3 _ کارکرد فرهنگی 216
- 4 _ کارکرد اقتصادی و رفاهی 217
- علل کاهش حضور مردم در مساجد 219
- جامعه و تعادل نیازی 220
- مقطعی بودن بعضی از نیازها و کارکردها در دوره دوم 221
- فاصله واقعیت ها و آرمان ها 222
- تغییر در تعادل نیازی 222
- فقر و افزایش سطح انتظار از زندگی 223
- کم تحرکی نهادهای فرهنگی و تبلیغی به موازات افزایش هجوم فرهنگی 224
- تغییر در شیوه ی ارضای نیازها 224
- علل کاهش توان کارکردی مسجد و رفع آن 225
- ویژگی های مسجد نمونه 227
- نتیجه گیری 228
- نکاتی چند در باره ی ابعاد فرهنگی مسجد نمونه 228
- فهرست منابع 231
- مقدمه 232
- چکیده 232
- مسجد قبا 233
- پیامبر صلی الله علیه و آله و تأسیس مسجد در مدینه 233
- مزایای مقاله 233
- ورود به مدینه و مأموریت ناقه 236
- نبینم در مسجد بخوابی! 238
- از جا دادن جویبر تا بستن درها 238
- به تازه واردان مسجد جا بدهید 239
- باید پیامبر صلی الله علیه و آله ریسمان را بگشاید 241
- جذبه ی زرق و برق دنیا 241
- صدای گریه ی کودک در مسجد 243
- کودکان در مسیر مسجد 244
- در حلقه ی اهل دل و دیده 245
- اخراج اخلال گران 247
- خوشبویی و مسجد 248
- واپسین دیدار 249
- واپسین نماز 250
- پنج هدیه در مسجد و محراب 251
- در روزهای تنهایی 251
- فصل دوم: خاطراتی از سایر معصومین علیهم السلام 251
- امیرمؤمنان در بَراثا 252
- با لباس شایسته و آراسته در مسجد 253
- امدادگری به فقرا 254
- سؤالات راهب در مسجد 256
- جمعه بازار شیاطین 258
- محراب، نزدیک ترین نقطه ی اوج 259
- مراسم ازدواج فاطمه علیهاالسلام 259
- در هفت سالگی 260
- امام حسن علیه السلام در مسجد کوفه 261
- گریه های معصومین علیهم السلام 262
- در آستانه ی مسجد 262
- امام سجاد علیه السلام در مسجد جامع شام 263
- مساجد در شب تار 264
- دعای امام صادق علیه السلام در سهله 266
- معامله ای معنوی مقابل مسجد 268
- سرگرمی های دنیوی در مسجد 269
- امام رضا علیه السلام در مسجد مدینه 269
- اهتمام به نماز جماعت صبح 270
- عنایت حضرت امام جواد صلی الله علیه و آله 271
- حضرت مهدی علیه السلام 272
- اشاره 273
- چکیده 274
- اشاره 274
- بخش اول: برخی از دستورهای بهداشتی اسلام درخصوص مساجد 275
- بخش دوم: برخی از مصادیق رعایت سلامتی در معماری مسجد 279
- جمع بندی 285
- 1 _ معبود در هنر و معماری معاصر 286
- چکیده 286
- 3 _ بررسی تطبیقی ویژگی های معبودها 289
- جایگاه معبود در هنر سنت های معنوی (در هنر شرق) 304
- جایگاه معبود در هنر سنت های معنوی (در هنر غرب) 314
- جایگاه معبود در هنر سنت معنوی اسلام 323
- چکیده 324
- اشاره 328
- 3 _ معماری مسجد 347
- 4 _ ویژگی های کالبدی مسجد 350
- 5 _ سنجش و مقایسه 352
- چکیده 355
- مقدمه 356
- جایگاه مسجد در شهرسازی اسلامی 356
- چکیده 367
- مقایسه تطبیقی فضاهای عبادی 376
- بررسی سه نوع نگرش به جهان 377
- شرح قانون خلأ با توجه به مدل سوم 378
- نتیجه گیری 379
- چکیده 380
- چکیده 388
- مراحل بهسازی لرزه ای ساختمان مساجد 389
- مرحله اول 390
- نواقص متداول در ساختمانی آجری 392
- مرحله دوم 392
- مرحله سوم: منبع 4راه کارهای 394
- دوغاب ماسه سیمان برای دیوارهای آجری 396
- روش بسته بندی از خارج بنا (= کلاف بندی سیستم) 396
- روش بسته بندی از داخل بنا (= کلاف بندی سیستم) 397
- مهاربندی پای دیوارهای و فونداسیون 398
- ایجاد دیافراگم صلب سقف 398
- تمهیدات گوشه های قائمه ساختمان مساجد 399
- منابع 400
- چکیده 401
- مسجد 403
- مقدمه 403
- شکل 406
- چکیده 412
- پیش گفتار 413
- جایگاه مسجد 415
- کارکردهای مسجد 420
- اشاره 421
- مستکبران و مساجد 421
- الف) خدمت مساجد به انقلاب 425
- ب) خدمت انقلاب و انقلابیون و مسؤولان به مساجد 426
- ابهامات 428
- 1 _ اختلاف دیدگاه 430
- خلأها و مشکلات 430
- چه باید کرد؟ (پیشنهادها) 431
- فهرست منابع 435
- چکیده 436
- تعریف فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) 437
- نتایج فناوری اطلاعات (IT) 440
- اجرا و به کارگیری IT در مساجد 442
- اهداف فناوری اطلاعات و ارتباطات 443
- 1 _ پرورش انسان مسلمان 445
- اشاره 445
- اصول استراتژی و اهداف راه اندازی شبکه ی مسجد 445
- 3 _ اصلاح تصویر اسلام در سطح بین الملل 446
- 2 _ خودشناسی و گرایش عقلانی معطوف به دیگران 446
- 5 _ تربیت و تأمین نیروی انسانی کارآ در زمینه ی اطلاع رسانی اسلامی 447
- 4 _ مبارزه برضد گرایش های افراطی مدعی دین داری 447
- 1 _ آموزش از راه دور 448
- ابزارهای فناوری 448
- 2 _ آموزش منطقه ای یا از راه دور 448
- اشاره 448
- مزایای آموزش از راه دور 449
4 _ چهارمین تعریفی که از کلمه ی مسجد در قرآن به دست می آید، این است که مسجد به معنای همین مسجد معمولی و عرفی است. البته گاهی به معنای مساجدی خاص، همچون مسجدالحرام و مسجدالنبی و مسجد قبا و گاهی نیز به معنای عام آن یعنی همین مساجدی که در عرف امروز معمول است، متذکر گردیده.
5 _ مسد به معنای بیوت (= خانه های) پیامبران در قرآن وارد شده است.(1)
3 _ 1 _ 2) تعریف مسجد از نظر پیامبر
در تعریف مسجد از نظر پیامبر نکته ای مهم به چشم می خورد و آن این که در معرفی مساجد ماهیت آن را بیان داشته است نه شکل و صورت آن را. بنابر تعریف پیامبر از مسجد، معلوم می شود که مسجد جایی است و یا جایی باید باشد که شرافت حضور انبیا را دارا باشد و اطلاق خانه بر آن صدق کند. فرهنگ پیامبر همان فرهنگ قرآنی است. پیامبر اسلام در جای دیگری می فرماید: «همه زمین را برای من مسجد و طهور کردند» از این کلام پیامبر دو برداشت مفید میسور است: یکی اینکه هر جا شرایطی داشته باشد که با فرهنگ قرآن و سنت مطابقت کند (به عبارت دیگر بتواند مجلس انبیا، روشن به نور الهی و خانه خدا باشد) آنجا مسجد است. دیگر این که می گوید هم چون یهود نصاری نباشید که فقط و فقط معابد را محل عبادت می دانند . غرض از مسجد ملاقات با خداست، پس در هر جا این امکان فراهم شود آنجا مسجد است.
روایات بسیاری از پیامبر اسلام رسیده که با معرفی مسجد در واقع اهل مسجد را هم معرفی می کند، هم چون «مسجد، خانه ی متقین است»، «انسان های مسجدی، مؤمن هستند» و از این دست مطالب، که ضمن معرفی مسجد به اوصاف اهل آن نیز می پردازد.(2)
1- . باقی و دیگران: 141 ، 1381 ش .
2- . باقی و دیگران: 153 ، 1381 ش .