فروغ مساجد (4) : سومین همایش بین المللی هفته جهانی گرامی داشت مساجد صفحه 224

نیز می توان با تمهیدات اجرایی و تبلیغی خاص، تعادل نیازی افراد را به طور نسبی حفظ کرد و مانع از بی توجهی آنها به نیازهای متعالی و جمعی شد.

البته عامل دیگری که مانع از دلبستگی به ارزش ها و نیازهای متعالی و جمعی است، افزایش سطح انتظار مردم از زندگی است. به عبارت دیگر، گاه افراد به رغم نداشتن مشکلات معیشتی، صرفا به علت بالا بودن سطح انتظاراتشان از زندگی، همه ی نیرو و تلاش خود را برای دست یابی به سطح مطلوب زندگی از نظر خویش به کار می برند.

بالا رفتن سطح انتظار اگرچه با مسئله ی فقر متفاوت است، اما از این جهت که افکار، علایق و تلاش های انسان را عمدتا به نیازهای رفاهی معطوف می کند و انگیزه های متعالی و جمعی را به سود انگیزه های رفاهی ضعیف می نماید، تفاوتی با پدیده ی فقر ندارد.

کم تحرکی نهادهای فرهنگی و تبلیغی به موازات افزایش هجوم فرهنگی

پدیده های دیگری مانند هجوم فرهنگی بیگانگان و نارسایی های موجود در عملکرد نهادهای فرهنگی و تبلیغی نیز در تغییر تعادل نیازی و ارزشی افراد مؤثر بوده است. از جمله هدف های مهم هجوم فرهنگی که به شیوه های متنوع پی گیری و اجرا می شود، تضعیف ارزش های متعالی و جمعی و تقویت انگیزه ها و ارزش های رفاهی است؛ چرا که ارزش های متعالی و جمعی از عواملی اساسی شکل گیری انقلاب اسلامی و استمرار آن تاکنون بوده است.

انتظار این بوده است که نهادهای تبلیغی و فرهنگی با به کارگیری کارشناسان متخصص و متعهد و بهره گیری از دست آوردهای برخی از رشته های علمی مانند روان شناسی اجتماعی و جامعه شناسی ارتباطات و اتخاذ شیوه های علمی و کارآمد تبلیغی و فرهنگی، تعادل نیازی مردم را به سمتی هدایت کنند که نیازهای متعادلی و جمعی تقویت گردد.

تغییر در شیوه ی ارضای نیازها

دگرگونی در شیوه ی ارضای نیازهایی که مسجد عهده دار آن بوده است و تمایل مردم به این که همه یا بخشی از آن نیازها را به طرق دیگری تأمین کنند، موجب کاهش حضور آن ها در مسجد خواهد بود که منشأ ترجیح مذکور دو چیز است: