فروغ مساجد (4) : سومین همایش بین المللی هفته جهانی گرامی داشت مساجد صفحه 226

یکی از شرایط بسیار ضروری جهت ایفای مطلوب کارکردهای معنوی، فرهنگی و سیاسی در مسجد، آگاهی به مقتضیات زمان است. کشف نیازها و مقتضیات هر زمان، فقط در پرتو هوشمندی و درگیری نزدیک با واقعیت های زندگی و آشنایی با ویژگی های شخصیتی طبقات گوناگون به ویژه طبقه ی جوان و تحصیل کرده حاصل می شود. با اجرای سخنرانی ها و برنامه های یکنواخت و فاقد نوآوری، نمی توان نیازهای فرهنگی و فکری مخاطبان را اشباع نمود، بل باید به نیازها و علایق متنوع مخاطبان و پرسش ها و ابهامات مذهبی که در اذهان آن ها جوانه می زند به دقت توجه کرد. در دوره ی اخیر طبقات تحصیل کرده ی مذهبی بیش از سایر طبقات با پرسش های جدید رو به رو بوده اند که متأسفانه تاکنون مراکز دینی از جمله مساجد تلاش جدی و مناسبی برای پاسخ گویی اصولی به پرسش ها و ابهامات مذکور از خود نشان نداده اند. بسیاری از گردانندگان مساجد، توانایی و شرایط کافی برای ایفای کارکرد سیاسی مسجد ندارند. در صورتی که مسجد می تواند با آگاه ساختن جوانان در هر زمینه و دخیل کردن آنان در فعالیت ها و تصمیم گیری ها و برقراری پل ارتباطی میان مردم و مسؤولان، گام هایی مفید به منظور حل مشکلات مذکور بردارد، اما ایفای چنین کارکردی مستلزم وجود افرادی است که مشکلات و اولویت های دوره خویش، موقعیت سیاسی و اجتماعی جامعه، شیوه های آگاه سازی مردم و جلب همکاری ایشان را به خوبی بشناسند. اما در حال حاضر شمار بسیار محدودی از کارگزاران مسجد چنین ویژگی هایی دارند.

نبود سعه ی صدر، بلند نظری و جامعه نگری در میان بسیاری از کارگزاران مساجد از جمله دیگر عوامل موثر در کاهش توان کارکردی مسجد است. مسئولان مساجد به ویژه ائمه ی جماعت، جهت توفیق هر چه بیشتر باید با مخاطبان خود از جمله جوانان رفتاری احترام آمیز و بزرگوارانه داشته باشند و از هرگونه رفتار تند و تحقیرآمیز خصوصا با جوانان پرهیز کنند. همچنین مسجد باید پذیرای متدین و متعهد پویا و آشنا با سلیقه های فکری و احیانا گرایش های سیاسی جوراجور باشد. کارگزاران مسجد باید از دامن زدن به اختلافاتی که میان گروه ها و جناح معتقد به اسلام و نظام بروز می کند و ایجاد هرگونه درگیری و تشنج به این علت که