- سخن ناشر 1
- اشاره 4
- چکیده 5
- کارکردهای مساجد در طول تاریخ 8
- کارکرد اجتماعی، کارکرد سیاسی 8
- فصل اول: کلیات تحقیق 10
- 1 _ 1 _ 1) مقدمه 10
- 1 _ 1) بیان مسئله تحقیق 10
- 2 _ 1 _ 1) بیان اهمیت مسئله ی تحقیق 12
- 4 _ 1 _ 1) ابعاد مسئله ی تحقیق 13
- 3 _ 1 _ 1) بیان مسئله ی تحقیق 13
- اشاره 14
- 6 _ 1 _ 1) نتایج حل مسئله تحقیق 14
- 1 _ 2) تعریف مسجد 14
- فصل دوم: ادبیات نظری تحقیق 14
- 1 _ 1 _ 2) مسجد در قرآن 15
- 2 _ 1 _ 2) تعریف مسجد در قرآن 16
- 3 _ 1 _ 2) تعریف مسجد از نظر پیامبر 17
- 3 _ 2) تأثیر اسلام بر حیات مدنی مسلمانان 21
- 4 _ 2) اهمیت و نقش مسجد از دیدگاه اسلام 24
- 5 _ 2) کارکردهای مساجد در طول تاریخ 27
- اشاره 27
- 1 _ 5 _ 2) کارکرد نیایشی 28
- 2 _ 5 _ 2) کارکردهای آموزشی 29
- 4 _ 5 _ 2) کارکرد سیاسی 35
- اشاره 39
- 6 _ 2) چالش های مساجد در دوران معاصر 39
- 1 _ 6 _ 2) رویکردهای مساجد در جامعه ی مدرن به معنای غربی 41
- 2 _ 6 _ 2) کارکردهای مساجد در جوامعی چون ایران 44
- 7 _ 2) نتیجه 50
- اشاره 53
- 8 _ 2) مدل کارکرد مطلوب مسجد به عنوان یک NGO 53
- الف) در بُعد اعمال نیایشی 54
- ب) در بُعد فعالیت های غیر نیایشی 55
- 2 _ 3) نمونه ی آماری تحقیق 57
- 1 _ 3) جامعه ی آماری تحقیق 57
- فصل سوم: متدولوژی تحقیق 57
- اشاره 57
- اشاره 58
- 1 _ 3 _ 3) متغیرهای عملیاتی در بعد فعالیت های نیایشی 58
- 2 _ 3 _ 3) متغیرهای عملیاتی در بُعد فعالیت های غیر نیایشی 59
- 4 _ 3) نحوه ی تحلیل پرسشنامه 60
- 1 _ 4) مقدمه 61
- 5 _ 3 ) پایایی و روایی پرسشنامه 61
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 61
- 2 _ 5) نتایج تحقیق 62
- 1 _ 5) مقدمه 62
- فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد 62
- 3 _ 5) پیشنهادها 64
- 5 _ 5) پیشنهادهایی برای موضوعات تحقیقات آتی 65
- منابع و مآخذ 66
- چکیده 67
- اشاره 68
- کارکردهای مسجد و انگیزه های تأسیس آن 69
- جمع بندی 80
- چکیده 82
- اشاره 82
- رابطه خانواده با مسجد 84
- 1 .رابطه کمی 84
- اشاره 84
- 2 . رابطه کیفی 85
- تعامل مسجد و خانواده 87
- آثار و فواید حضور در مسجد 93
- وظایف خانواده در برابر مسجد 97
- استفاده های مفید و مشروع از مسجد 102
- استفاده های نامشروع و غیرمجاز از مسجد 104
- چکیده 108
- اشاره 109
- نقش مطالعه و کتابخوانی در زندگی انسان 110
- چه باید کرد؟ 117
- مشارکت مردم در تأسیس کتابخانه های مساجد 119
- اختصاص یک صندوق به خرید کتاب و تجهیز کتابخانه 120
- کتابخانه های موجود 122
- پیشنهادها و راه کارهای اجرایی 132
- منابع و مآخذ 135
- چکیده 136
- اشاره 137
- معنای لغوی و اصطلاحی قضاوت 138
- مقصود از قضاوت در مسجد 139
- آرای فقیهان 140
- بررسی دلایل آرای مختلف 141
- منابع 152
- چکیده 153
- اشاره 154
- شناخت واژگانی شخصیت و ابعاد آن 155
- نقش مسجد بر ساختن شخصیت 155
- نقش و تأثیر مسجد بر احساس دینی 157
- نقش و تأثیر مسجد بر ادراک دینی 160
- نقش و تأثیر مسجد بر رفتار دینی 162
- چکیده 165
- اشاره 168
- سؤالات اساسی 169
- فرضیه 169
- تعریف مفاهیم و واژه ها 169
- مباحث نظری بسیج سیاسی مردم 170
- چگونگی شکل گیری بسیج مردم در انقلاب اسلامی 171
- مسجد؛ پایگاه اطلاع رسانی و سازماندهی 173
- جایگاه مسجد 177
- برنامه ریزی آموزشی و دینی در مساجد 178
- اهمیت تعلیم و تربیت جوانان و نوجوانان 179
- مسجدگریزی و دین گریزی 180
- موانع ارتباط جوانان با مسجد 181
- راهکارهای جذب جوانان به مسجد 182
- پیشنهادها و راهکارها 184
- چکیده 186
- اشاره 187
- ماهیت مسجد 188
- آثار سیاسی، اجتماعی حضور در مسجد 190
- پیش گیری از جرائم 191
- مبارزه با ظلم 192
- وحدت و تعاون 192
- همدردی و همدلی 195
- دوستی های سالم 198
- کسب و تجارت 199
- حفظ حدود و ثغور بلاد اسلامی 201
- آثار تربیتی 202
- ایثار و انفاق 203
- آثار روحی و اخلاقی 204
- بهره و پاداش الهی 204
- نتیجه 206
- پیشنهاد 207
- منابع 208
- چکیده 209
- مقدمه 212
- کارکردهای گوناگون مسجد در طول تاریخ 214
- 1 _ کارکرد معنوی 215
- اشاره 215
- 2 _ کارکرد سیاسی 215
- کارکردهای مساجد در دوره ی رونق 215
- 3 _ کارکرد فرهنگی 216
- 4 _ کارکرد اقتصادی و رفاهی 217
- علل کاهش حضور مردم در مساجد 219
- جامعه و تعادل نیازی 220
- مقطعی بودن بعضی از نیازها و کارکردها در دوره دوم 221
- فاصله واقعیت ها و آرمان ها 222
- تغییر در تعادل نیازی 222
- فقر و افزایش سطح انتظار از زندگی 223
- کم تحرکی نهادهای فرهنگی و تبلیغی به موازات افزایش هجوم فرهنگی 224
- تغییر در شیوه ی ارضای نیازها 224
- علل کاهش توان کارکردی مسجد و رفع آن 225
- ویژگی های مسجد نمونه 227
- نتیجه گیری 228
- نکاتی چند در باره ی ابعاد فرهنگی مسجد نمونه 228
- فهرست منابع 231
- چکیده 232
- مقدمه 232
- مزایای مقاله 233
- پیامبر صلی الله علیه و آله و تأسیس مسجد در مدینه 233
- مسجد قبا 233
- ورود به مدینه و مأموریت ناقه 236
- نبینم در مسجد بخوابی! 238
- از جا دادن جویبر تا بستن درها 238
- به تازه واردان مسجد جا بدهید 239
- باید پیامبر صلی الله علیه و آله ریسمان را بگشاید 241
- جذبه ی زرق و برق دنیا 241
- صدای گریه ی کودک در مسجد 243
- کودکان در مسیر مسجد 244
- در حلقه ی اهل دل و دیده 245
- اخراج اخلال گران 247
- خوشبویی و مسجد 248
- واپسین دیدار 249
- واپسین نماز 250
- پنج هدیه در مسجد و محراب 251
- فصل دوم: خاطراتی از سایر معصومین علیهم السلام 251
- در روزهای تنهایی 251
- امیرمؤمنان در بَراثا 252
- با لباس شایسته و آراسته در مسجد 253
- امدادگری به فقرا 254
- سؤالات راهب در مسجد 256
- جمعه بازار شیاطین 258
- محراب، نزدیک ترین نقطه ی اوج 259
- مراسم ازدواج فاطمه علیهاالسلام 259
- در هفت سالگی 260
- امام حسن علیه السلام در مسجد کوفه 261
- در آستانه ی مسجد 262
- گریه های معصومین علیهم السلام 262
- امام سجاد علیه السلام در مسجد جامع شام 263
- مساجد در شب تار 264
- دعای امام صادق علیه السلام در سهله 266
- معامله ای معنوی مقابل مسجد 268
- سرگرمی های دنیوی در مسجد 269
- امام رضا علیه السلام در مسجد مدینه 269
- اهتمام به نماز جماعت صبح 270
- عنایت حضرت امام جواد صلی الله علیه و آله 271
- حضرت مهدی علیه السلام 272
- اشاره 273
- اشاره 274
- چکیده 274
- بخش اول: برخی از دستورهای بهداشتی اسلام درخصوص مساجد 275
- بخش دوم: برخی از مصادیق رعایت سلامتی در معماری مسجد 279
- جمع بندی 285
- 1 _ معبود در هنر و معماری معاصر 286
- چکیده 286
- 3 _ بررسی تطبیقی ویژگی های معبودها 289
- جایگاه معبود در هنر سنت های معنوی (در هنر شرق) 304
- جایگاه معبود در هنر سنت های معنوی (در هنر غرب) 314
- جایگاه معبود در هنر سنت معنوی اسلام 323
- چکیده 324
- اشاره 328
- 3 _ معماری مسجد 347
- 4 _ ویژگی های کالبدی مسجد 350
- 5 _ سنجش و مقایسه 352
- چکیده 355
- مقدمه 356
- جایگاه مسجد در شهرسازی اسلامی 356
- چکیده 367
- مقایسه تطبیقی فضاهای عبادی 376
- بررسی سه نوع نگرش به جهان 377
- شرح قانون خلأ با توجه به مدل سوم 378
- نتیجه گیری 379
- چکیده 380
- چکیده 388
- مراحل بهسازی لرزه ای ساختمان مساجد 389
- مرحله اول 390
- مرحله دوم 392
- نواقص متداول در ساختمانی آجری 392
- مرحله سوم: منبع 4راه کارهای 394
- دوغاب ماسه سیمان برای دیوارهای آجری 396
- روش بسته بندی از خارج بنا (= کلاف بندی سیستم) 396
- روش بسته بندی از داخل بنا (= کلاف بندی سیستم) 397
- مهاربندی پای دیوارهای و فونداسیون 398
- ایجاد دیافراگم صلب سقف 398
- تمهیدات گوشه های قائمه ساختمان مساجد 399
- منابع 400
- چکیده 401
- مسجد 403
- مقدمه 403
- شکل 406
- چکیده 412
- پیش گفتار 413
- جایگاه مسجد 415
- کارکردهای مسجد 420
- مستکبران و مساجد 421
- اشاره 421
- الف) خدمت مساجد به انقلاب 425
- ب) خدمت انقلاب و انقلابیون و مسؤولان به مساجد 426
- ابهامات 428
- 1 _ اختلاف دیدگاه 430
- خلأها و مشکلات 430
- چه باید کرد؟ (پیشنهادها) 431
- فهرست منابع 435
- چکیده 436
- تعریف فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) 437
- نتایج فناوری اطلاعات (IT) 440
- اجرا و به کارگیری IT در مساجد 442
- اهداف فناوری اطلاعات و ارتباطات 443
- اصول استراتژی و اهداف راه اندازی شبکه ی مسجد 445
- 1 _ پرورش انسان مسلمان 445
- اشاره 445
- 3 _ اصلاح تصویر اسلام در سطح بین الملل 446
- 2 _ خودشناسی و گرایش عقلانی معطوف به دیگران 446
- 4 _ مبارزه برضد گرایش های افراطی مدعی دین داری 447
- 5 _ تربیت و تأمین نیروی انسانی کارآ در زمینه ی اطلاع رسانی اسلامی 447
- اشاره 448
- 2 _ آموزش منطقه ای یا از راه دور 448
- ابزارهای فناوری 448
- 1 _ آموزش از راه دور 448
- مزایای آموزش از راه دور 449
این ها جملگی حاکی از منزلت و جایگاه ویژه ی مسجد قبا در نزد پیامبر بود. شاید بتوان گفت که این مسجد در مدینه پس از مسجدالنّبی در رتبه ی دوم اعتبار و اهمیت قرار داشته و دارد؛ مسجدی که به تعبیر قرآن کریم بنیان آن بر تقوای الهی بنا نهاده شده است.
ورود به مدینه و مأموریت ناقه
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روز جمعه پس از چهار روز اقامت در قبا به همراهی علی بن ابی طالب علیه السلام در میان استقبال پرشور انصار که از مدت ها قبل انتظار ورود آن حضرت را می کشیدند، وارد مدینه شد.
«مردم انصار طایفه به طایفه آمدند و هر گروه تقاضا داشتند، پیش آن ها فرود آید و مهار شترش را می گرفتند [پیامبر مهار] آن را می کشید و می فرمود: بگذارید برود که مأمور است».(1)(2) این تدبیر موجب شد که زمینه ی هرگونه سوء تفاهم میان طوایف مدینه از بین برود، طبیعی است که میزبانی از پیامبر افتخار بزرگی بود که اگر انتخاب پیامبر نصیب یکی از طوایف می گشت موجب آزردگی و ناخشنودی دیگر قبایل می شد و همین مسئله در بدایت امر می توانست مشکلاتی برای پیامبر و جامعه ی مدینه فراهم کند، بخصوص که یثرب همواره آبستن درگیری های سنگین و سخت میان قبایل خود بود؛ اما این تدبیر که ناقه مأمور انتخاب منزلگاه پیامبر باشد، همه را قانع کرد؛ چرا که آن را ناشی از مشیّت الهی می دیدند و لذا همه نیز به جایگاه انتخابی رضا دادند.
پس از اینکه مأموریت ناقه به اطلاع انصار رسید:
«شتر مزبور همچنان بیامد تا به محله ی بنی مالک بن نجار رسید، یعنی در همان جای که اکنون مسجد آن حضرت قرار دارد، زانو زد و خوابید.
زمین مزبور متعلق به دو کودک یتیم بود به نام های سهل و سهیل فرزندان
1- . مروج الذهب: ج 1 ، ص 625 .
2- . «خلّوا زمام الرّاحله فإنّها مأموره» به نقل از تاریخ یعقوبی: ج 1 ، ص 400 .