فروغ مساجد (4) : سومین همایش بین المللی هفته جهانی گرامی داشت مساجد صفحه 24

«مسجد مکانی برای عبادت، پایگاهی برای جهاد، مرکزی برای اجتماع مسلمانان، مدرسه ای برای تعلیم و تعلم اسلامی [و در کل] عرصه ای برای ورود مسلمانان به حیاتی مدنی است».(1)

4 _ 2) اهمیت و نقش مسجد از دیدگاه اسلام

نکته حائز اهمیتی که در این میان شایان مشاهده است، دین اسلام است که هیچ گاه (نه در آیات قرآن کریم و نه در احادیث نبوی و روایات معتبر) برای مساجد خط مشی تعیین ننموده است، بل صرفا به تعیین اصولی کلی در باب فعالیت های قابل اجرا در مساجد بسنده نموده اند. در این حالت هر مسجدی که این اصول را رعایت نماید در اجرای هر فعالیت و ایفای هر کارکردی، اختیار کامل دارد و تعیین خط مشی بر عهده خود مؤمنان گردآمده در مسجد است. با رعایت این اصول هرگونه فعالیتی که در مساجد صورت پذیرد، عبادت محسوب می گردد.

اهم این اصول در منابع اسلامی شامل قرآن کریم و احادیث نبوی و روایات به دست آمده از ائمه هدی را می توان شامل موارد زیر دانست:

1 _ تأسیس مسجد براساس تقوا نه خودنمائی و تظاهر؛ 2 _ تأسیس مسجد بر پایه خشنودی خداوندی و همراه با کمال خلوص در نیت؛ 3 _ مسجد محلی باشد که مؤمنان، دل و جان خویش را در آن تطهیر کنند. اگر مسجدی ... برای مؤمنان شرایطی را فراهم نسازد که به پالایش روح و رفتار خویش بپردازند، شایستگی لازم را نزد خدا ندارد؛ 4 _ در آن بسیار یاد خدا شود. مسجدی که با ورود به آن انسان نتواند از اشتغالات غیرخدایی ذهنش بکاهد، مسجد شایسته ای نیست؛ 5 _ مایه ی آزار و زیان نباشد. مسجدی که مسلمانان را از اصلاح دور نگهدارد و موجب تفرقه گردد و مسلمین را از حقوق معنویشان محروم گرداند، مسجدی شایسته نیست؛ 6 _ اگر مسجدی عامل پوشاندن حقایق از مسلمین گردد و مانع از درک و فهم آنان