از حقایق دین و مصالح مسلمین شود، در زمره ی مساجدی است که نزد خدا محبوبیتی ندارد؛ لذا مسجد اگر در انحصار گروهی از مسلمین قرار گیرد و وسیله ی تحمیق مردم گردد، عمل کفرآمیز در آن صورت گرفته است؛ 7 _ اوصاف یاد شده اکتسابی اند و بخشی از این اوصاف به آبادکنندگان مساجد مرتبط است که باید دو صفت: الف) ایمان به خدا و ب) ایمان به آخرت دارا باشند.(1) با این تفاسیر، می توانیم دریابیم که طبق نگرش توحیدی، به هر مکانی که فعالیت های صورت گرفته در آن، این اصول را نقض نکند، اطلاق «مسجد» جایز است. این استنباط مطابق با اصل «وحدت وجود» در فلسفه اسلامی نیز هست. با این نگرش، «مسجد» نه یک کالبد فیزیکی، که یک تفکر، نگرش، فرهنگ و جهان بینی است که باید آن را در افراد بشر جست وجو کرد. در هر مکان که افرادی با این فرهنگ مستقر باشند، آنجا «مسجد» تحقق یافته است. به عبارتی دیگر، این نوع افراد «مسجد» هستند. به همین سبب خداوند در قرآن کریم تأکید فراوانی بر بانیان مسجد دارد و برای آنان داشتن ایمان به مبدأ و معاد و همچنین خلوص در نیت و تقوا را لازم می داند.
قرآن کریم در آیاتی متعدد بر عمران و آبادانی مساجد تأکید کرده است و آبادکنندگان مساجد را ایمان آورندگان به خدا و قیامت معرفی می کند.(2) خداوند متعال در سوره مبارکه اعراف، آیه 31 می فرماید:
«یا بنی آدم خذوا زینتکم عن کل مسجد».
«ای فرزندان آدم هنگام رفتن به مسجد زینت های خود را با خود همراه ببرید».
و در آیات متعدد دیگری نیز کسانی را که به نحوی در امر مساجد کارشکنی می کنند و در جلوگیری از یاد خدا در مساجد و خرابی آن سعی می نمایند، ظالم ترین مردم معرفی می کند.(3)
1- . باقی و دیگران: 149 ، 1381 ش .
2- . توبه / 18 .
3- . بقره / 114 .