فروغ مساجد (4) : سومین همایش بین المللی هفته جهانی گرامی داشت مساجد صفحه 275

معماری می تواند زمینه ساز و تسهیل کننده نیل به اهداف مقدس و انسان ساز در مکان های عبادی باشد. با استفاده از متون اسلامی می توان استنتاج نمود که چنان چه مساجد با استمداد از دیدگاه های اسلام طراحی و ساخته و استفاده شود، دستیابی به سلامت جسمی و روانی مورد نظر مکتب اسلام نیز تسهیل خواهد شد.

در واقع بهره گیری از دستورهای جامع نگر و انسان ساز اسلام زمینه ساز اعتلای نقش مساجد در تأمین سلامت جسم و روح انسان هاست.

این مقاله، پس از نگاهی کوتاه به آیات و روایات مرتبط با مسأله، بعضی از مصادیق عینی رعایت بهداشت جسمی و روانی را در مساجد گوش زد می کند.

بخش اول: برخی از دستورهای بهداشتی اسلام درخصوص مساجد

1 . نظافت و پاکیزگی مساجد: در متون اسلامی علاوه بر دستورهایی که در باره عمران مساجد آمده، توصیه های بسیاری به نظافت و پاکیزگی مساجد شده است که ذیلاً برخی از آنها ذکر می شود:

_ دستور تطهیر خانه خدا به حضرت ابراهیم علیه السلام:

«طهّرا بیتی للطائفین و العاکفین و الرکع السجود».(1) _ امام صادق علیه السلام از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم روایت فرمود:

«هر که مسجدی را نظافت کند، حق تعالی ثواب آزاد کردن یک بنده را برای او بنویسد و اگر کسی به اندازه دارویی که در چشم می ریزند از مسجد خاکروبه بردارد، خداوند دو بهره عظیم از رحمت به او کرامت فرماید».(2) _ از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: کفش خود را (جهت حفظ پاکیزگی مسجد) نزدیک در مسجد، در مکان مشخصی محفوظ دارید.

در کتب فقهی نیز احکامی مبسوط در باره طهارت مساجد آمده است.(3)(4)

1- . بقره / 125 .
2- . مجلسی، محمدباقر، عین الحیوه، مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر: ص 277 _ 275 ؛ 574 _ 573 .
3- . امام خمینی قدس سره، رساله توضیح المسائل، انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، 1364، مسائل شماره 798 الی 865 .
4- . رزاقی، ابوالقاسم، مسجد پایگاه توحید و تقوی، انتشارات حزب جمهوری اسلامی، 1362 .