البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 126

رجعیه، حق نفقه ی أقارب مثل ابوین و اولاد، حق فسخ به عیوب در نکاح، حق سبق در امامت جماعت برای امام راتب، حق مطالبه در قرض و ودیعه، حق عزل در وکالت، حق رجوع در هبه و ... .

مرحوم سید این تقسیم بندی را بر اساس بعضی فتاوا انجام داده اند، امّا این که این تقسیم بندی درست است یا نه و مثال هایی که ذکر شد تحت آن اقسام است یا نه، باید در جای خود با بررسی ادلّه ی هر یک از این حقوق و یا با رجوع به سایر امارات، آن را مشخص کرد و ما فعلاً در صدد بیان آن نیستیم.

شک در قابلیت اسقاط و نقل و انتقال حق

اشاره

بعد از احراز این که اعتباری به نحو حق است، اگر شک شود از حقوقی است که قابل اسقاط و نقل و انتقال است یا حق محض است که قابلیت فعلی اسقاط و نقل و انتقال را ندارد، مرجع، اطلاق دلیل حق است که با تمسک به اطلاق می توان گفت حتی بعد از اسقاط و نقل نیز آن حق برای ذی الحق باقی است و در واقع اسقاط و نقل نشده است.(1)

و اگر دلیل اثبات حق اطلاق نداشت باید ببینیم عنوان، مقوّم موضوع است یا خیر. اگر عنوان مقوّم موضوع باشد مانند حق ولایت که برای مجتهد عادل وضع شده و این عنوان مقوّم ولایت است و غیر مجتهد عادل نمی تواند ولایت داشته باشد، یا حق وصایت که قوامش به شخص وصی است معلوم است که نمی تواند به دیگران منتقل کند.(2)