البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 176

صفحه 176

شیخ در جواب می فرماید: بله ما ملتزم هستیم و قبول داریم ایجاب بیع با «ملّکت» محقق می شود.

اشکال بعضی بر تعریف شیخ قدس سره - و نقد آن

امّا بعضی(1) برای اثبات عدم ترادف بیع با تملیک و اشکال بر تعریف شیخ مطلبی را ذکر کرده اند که مایه ی تعجب است و آن این که در بعضی موارد، بیع محقق می شود بدون این که تملیکی واقع شود؛ مثلاً اگر کسی مالی را وصیت کند که در راه خدا مصرف شود و قید کند که ملک احدی نشود، چنین وصیتی از باب عمومات وصیت نافذ است. حال اگر «وصیّ» یا «مَن بِحُکم الوصی» این مال را بفروشد تا ثمن آن را در راه خدا مصرف کند، صدق بیع می کند بدون این که تملیک باشد؛ چون وصیت کرده بود موصی به ملک کسی نشود. پس معلوم می شود بیع مرادف با تملیک نیست تا بتوان همیشه و همه جا با «ملّکت» ایجاب بیع کرد.


1- مصباح الفقاهه، ج 2، ص57: و التحقیق: أنه لا ریب فی جواز إنشاء البیع بلفظ ملکت. و لکن هذا بعید عن قضیه مرادفه التملیک للبیع. ضروره أنه ربما یتحقق مفهوم البیع و لا یکون هناک تملیک أصلا. و مثال ذلک: أنه إذا أوصی أحد بصرف ماله فی سبیل اللّه، و نص علی عدم صیرورته ملکا لأحد، فإنه إذا بیع المال المزبور- لکی یصرف ثمنه فی قربات اللّه- لم یقع التبدیل بین العوضین فی الإضافه الملکیه. بل فی إضافه أخری غیرها. و أضف إلی ذلک أن الإنشاء بصیغه ملکت إنما یصح فیما إذا کان المشتری أصیلا. و أما إذا کان فضولیا، أو أحد الأولیاء من قبل الأشخاص المحجورین فإنه لا یصح خطابه بلفظ ملکتک. بل لا بد حینئذ من إنشاء البیع بلفظ آخر غیر لفظ ملکت.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه