البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 259

اشکال دیگر آن که چگونه می توان گفت الفاظ معاملات مانند بیع، عقد، تجارت و ... حتی نکاح که معامله ی بالمعنی الاعم است برای خصوص صحیح عند الشارع وضع شده، در حالی که این الفاظ یا مرادف آن در لغات دیگر، قبل از اسلام و از ابتدای شروع مدنیّت بشر مورد استعمال بوده است؟!

و اگر گفته شود شارع این الفاظ را از معنای لغوی به معنای شرعی که واجد تمام شرائط صحت باشد نقل کرده، در پاسخ می گوییم بدیهی است که چنین اتفاقی نیافتاده و اگر اتفاق می افتاد حتماً برای ما ولو در ضمن روایت ضعیفی نقل می شد و ما به آن علم پیدا می کردیم.

ورود این اشکالات بر ظاهر کلام شهیدین، شیخ را به تکاپو انداخته که یک نوع توجیه و تأویلی که شایسته ی مقام این دو بزرگوار است ذکر بفرمایند.

توجیه شیخ درباره ی کلام شهیدین و نقد آن

مرحوم شیخ حقیقت بودن لفظ بیع در صحیح، در عبارت شهیدین قدس سرهما - و نیز اشکالی که از آن پدید می آید، هر دو را توجیه می کند.

در توجیه «حقیقت بودن لفظ بیع در صحیح» می فرماید(1): بیع و شبه آن برای صحیح و مؤثر وضع شده است. با گفتن «بعتُ» از جانب بایع، مصدر یعنی «البیع» محقق می شود. اگر این مصدر را از حیث صدوری آن تجرید کرده و به نحو اسم