البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 279

وجه باشد، مثل «اکرم کلّ عالم» و «لا تکرم الفاسق» در ماده ی اجتماع یعنی «عالم فاسق» تعارض رخ می دهد؛ چراکه عام می گوید واجب الاکرام است و مطلق بیان می کند واجب الاکرام نیست.

بعضی از جمله شیخ انصاری(1) قدس سره - در این جا فرموده اند: تعارض به نفع عام حل می شود؛ چون دلالت لفظ عام بر عموم به نحو تنجیزی است، ولی دلالت لفظ مطلق بر شمول و اطلاق به نحو تعلیقی است؛ یعنی معلّق بر این است که بیانی بر خلافش نباشد و از آن جا که عام بیان بر خلافش است پس عام به عموم خود باقی می ماند و نتیجه این می شود که اکرم کلّ عالم و لو کان فاسقاً.