البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 409

بر آن صادق است و می تواند به عنوان مقوم تجارت واقع شود یا اگر تکرار شود مصداق تجارت می باشد، پس مورد امضاء کریمه قرار گرفته و مفید ملک می باشد.

و اگر (عن تراضٍ) خبر بعد از خبر باشد می توان به آن نیز برای اثبات افاده ی ملکیت معاطات تمسّک کرد؛ چراکه در این صورت کریمه می فرماید: هر نوع اکلی که ناشی از تراضی باشد هر چند أکلی که متوقف بر ملک باشد، مانند وطی جاریه، عتق رقبه و ... جایز می باشد؛ زیرا معاطات نیز مبادله ی عن تراض است. پس مفید ملکیت می باشد.

بله آن شبهه ای که مرحوم شیخ در تصرفات متوقف بر ملک فرمود که آناًما قبل از تصرف، ملکیت حاصل می شود؛ نه از ابتدا، در این جا نیز مطرح می شود که اگر آن شبهه قابل پاسخ نباشد دیگر نمی توان به (عن تراضٍ) علی فرض این که خبر بعد از خبر باشد تمسّک کرد.

3) آیه ی شریفه ی (أوفُوا بالعُقُود)

اشاره

سومین کریمه ای که می توان برای اثبات إفاده ی ملکیت معاطات به آن تمسّک کرد آیه ی شریفه ی (أوفُوا بِالعُقُود)(1) است.

در ابتدای مکاسب محرّمه که آیات مفید قواعد کلیه در باب معاملات را بررسی کردیم، این کریمه را بیشتر از آیات مبارکه ی دیگر مورد بحث قرار دادیم؛ چون بعضی از اعاظم خصوصاً محقق نراقی قدس سره - تشکیکاتی را در تمسّک به این کریمه ابراز کرده بودند که لازم بود مورد بررسی قرار گیرد تا ابهامات زدوده گردد.