البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 535

است که مقصود از باطل، باطل عرفی باشد تا بگوییم چون أکل مال به رجوع عرفاً باطل است، پس کریمه دالّ بر عدم نفوذ آن است، در حالی که مقصود از باطل در این جا باطل عرفی نیست، بلکه باطل واقعی است و آن چه که در واقع باطل باشد؛ زیرا الفاظ برای مفاهیم واقعی وضع شده است. بنابراین استدلال به کریمه تمام نیست، بلکه حتی اگر احتمال دهیم که مقصود از باطل، باطل واقعی است استدلال به کریمه تمام نیست؛ چون تمسّک به عام است در شبهه ی مصداقیه؛ چراکه احتمال می دهیم أکل مال به رجوع، در واقع أکل مال به باطل نباشد.

نقد کلام سید خویی قدس سره -

خدمت سید خویی قدس سره - عرض می کنیم: این که فرمودید الفاظ بر معانی واقعی حمل می شود مقصودتان از واقعی چیست؟ اگر مرادتان این است که عرف در تعیین مفهوم هیچ دخیل نیست می گوییم: مفهوم الفاظ، هم در مفردات و هم در ترکیبات از عرف گرفته می شود؛ مثلاً وقتی گفته می شود «أکرم العالم» این که مراد از «عالم» چیست مرجعی جز عرف ندارد. بله ممکن است بعضی مصادیق آن بر عرف پوشیده باشد، ولی جاهایی که عرف عالم را تشخیص می دهد دیگر حکم بر آن مترتب می شود و همان مصداق واقعی است.