البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود صفحه 62

صفحه 62

مالکیّت انسان نسبت به تصورات و محتَوَیات ذهنی خود نیز شبیه مالکیّت خداوند بر مخلوقات است هر چند تفاوت هایی نیز دارند از این جهت که تصورات و محتویات ذهنی هر شخصی قائم به ذهن اوست و تا التفات دارد صور موجود است و به مجرد سلب التفات نابود می شود. به همین خاطر این نوع ملکیّت نیز از نوع ملکیّت حقیقی و بالإضافه الإشراقیه(1) است.

2. ملکیّت تکوینی؛ مانند ملکیّت انسان بر قوا و اعضاء و جوارح خود، به این معنا که هر شخص مالکیّت تکوینی بر قوا و اعضاء و جوارح خود دارد و می تواند در آن تصرف کند.

تفاوت نوع دوم با نوع اوّل (ملکیّت اشراقیه) که هر دو ملکیّت تکوینی می باشد آن است که در اضافه ی اشراقیه، مملوک عین ربط و تعلق به مالک است و اصل وجودش در اختیار مالک است به خلاف ملکیّت تکوینی که فقط مالک تکویناً می تواند در آن تصرف کند ولی اصل وجود آن از مالک نیست.

3. ملکیّت اعتباری؛ مانند مالکیّت زید بر کتاب. این نوع ملکیّت ما بحذاء در خارج ندارد و صرف قرارداد است که با فرض فارض و اعتبار معتبر در عالم


1- اضافه ی اشْراقِیّ: اضافه ی مقولی نیاز به دو طرف دارد بر خلاف اضافه ی اشراقی که یک طرفی است و مضافٌ الیه نفس اضافه است، چنان که گویند علم خدا به اشیاء به نحو اضافه ی اشراقی است؛ یعنی علم او عین وجود اشیاء است و از اضافه ی علم او در عالم ابداع موجودات از کتم عدم به وجود آمده اند و چنین نیست که اشیائی باشند و میان آن ها و ذات حق اضافه و نسبت علمی حاصل شود مانند علم انسان به اشیاء خارج از خود، بلکه علم او عین وجود اشیاء است و از بسط علم و فیض حق، اشیاء موجود شده اند. (شرح منظومه، ص163)
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه