بررسی فقهی احکام رشوه، غش و کم فروشی صفحه 165

صفحه 165

این دعوا هم منتفی است؛ چون راهی برای تحصیل علم نیست.

در این مسأله هم مرحوم شیخ (1) احتمال می دهد مثل مسأله ی قبل باشد و قابض چون ادعای صحت معامله می کند، مطابق اصل است، لذا او منکر است و با یمین، قولش مقدم می شود، ولی در ادامه می فرماید: این احتمال درست نیست و جای أصاله الصحه نیست؛ زیرا أصاله الصحه مربوط به جایی است که اصل یک معامله ای احراز شود و ارکان آن تمام باشد و فقط شک در وصف صحت آن داشته باشیم، ولی در ما نحن فیه اتفاق بر عقد مشترکی ندارند، یکی می گوید معامله به نحو هبه ی صحیح واقع شده و دیگری می گوید به نحو رشوه یا اجاره ی فاسد است. پس أصاله الصحه این جا کاربرد ندارد، بلکه می گوییم: از آن جایی که اصل، آن است هر کسی که بر مال دیگری دست گذاشت، ضامن است، مگر این که مجانی بودنش ثابت شود، بنابراین قول دافع مطابق اصل بوده و منکر است و با اجرای قَسم، قولش مقدم می شود.

فرع دوم، از موارد تداعی نیست

سپس جناب شیخ تذکر می دهد و می فرماید: کسی گمان نکند این جا


1- کتاب المکاسب، ج 1،8، ص 251: و لو ادعی الدافع أنّها رشوه أو اجره علی المحرم، و ادّعی القابض کونها هبه صحیحه، احتمل أنّه کذلک؛ لأنّ الأمر یدور بین الهبه الصحیحه و الإجاره الفاسده. و یحتمل العدم؛ إذ لا عقد مشترک هنا اختلفا فی صحته و فساده، فالدافع منکر لأصل العقد الذی یدّعیه القابض، لا لصحته، فیحلف علی عدم وقوعه، و لیس هذا من مورد التداعی، کما لا یخفی.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه