بررسی فقهی احکام رشوه، غش و کم فروشی صفحه 177

معلوم شود، سپس وارد بعضی جزئیات می شویم که آیا غش حتماً باید بما یخفی باشد یا این که امکان دارد به عیب و نقص غیرخفی هم اطلاق شود؟ و آیا قوام غشّ به این است که غاشّ، حتماً باید تلبیس را قصد کرده باشد یا این که نه، قصد نکرده باشد هم صدق می کند؟

روایات مربوط به غشّ در دو بخش از کتاب شریف وسائل الشیعه ذکر شده است. یکی در جلد 17، کتاب التجاره، ابواب ما یکتسب به، باب (86) تحریم الغشّ و دیگری در جلد 18، کتاب التجاره، ابواب احکام العیوب ذکر شده است.

روایات دالّ بر حرمت غشّ در کتاب التجاره، ابواب ما یکتسب به، باب 86

اشاره

همان طور که بارها گفته ایم، اگر حکم مسأله ای نزد صاحب وسائل صاف و روشن باشد، با ضرس قاطع یک طرف را انتخاب می کند و آن را در عنوان باب ذکر می کند، مانند باب تحریم ...، امّا وقتی حکم مسأله ای برای صاحب وسائل روشن نباشد، می فرماید: باب حکم ... . پس معلوم می شود این مسأله حرمتش واضح بوده که فرموده است «باب تحریم الغش بما یخفی» و همان طوری که مرحوم شیخ فرمودند، اجماع بر حرمت غشّ وجود دارد، بلکه می توانیم بگوییم ضرورت فقه است و شاید حتی ضرورت اسلام باشد که بالاتر از ضرورت فقه است؛ به این معنی که هر مسلمانی فی الجمله به اسلام آشنا باشد، می داند غشّ حرام است.