بررسی فقهی احکام رشوه، غش و کم فروشی صفحه 7

دلیل عقل بر حرمت رشوه

می¬توان گفت: حداقل بعضی از موارد رشوه، مصداق بیّن ظلم است، پس حرام است؛ مثلاً اگر کسی که متصدّی امر قضاوت است و وظیفه دارد شرعاً بدون أخذ أجرت یا أجرت اضافه به حقّ، حکم صادر کند، امّا برای صدور حکم، مطالبه¬ی پول کند و بگوید: تا پول نگیرم حکم صادر نمی¬کنم، این پول گرفتن، مصداق ظلم بوده و حرام است.

دلیل کتاب بر حرمت رشوه

در قرآن کریم گرچه از مادّه¬ی رشوه و ارتشاء، کلمه¬ای وجود ندارد، امّا معنای آن در برخی آیات وجود دارد، از جمله آیه¬ی شریفه-ی:

‹وَ لَا تَأْکلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِلِ وَ تُدْلُواْ بِهَا إِلیَ الحْکَّامِ لِتَأْکُلُواْ فَرِیقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْاثْمِ وَ أَنتُمْ تَعْلَمُون) (1) ؛

و اموال یکدیگر را به باطل [و ناحق] در میان خود نخورید! و برای خوردن بخشی از اموال مردم به گناه، [قسمتی از] آن را [به عنوان رشوه] به قضات ندهید، در حالی که می دانید [این کار، گناه است].

وجه استدلال

خداوند متعال، ابتدا می¬فرماید: اموالتان را به استعانت (2) باطل (از طریق