احکام عمومی بازار صفحه 108

حکم نپرداختن بدهی در زمان معین

اگر در زمانی که بدهکار باید طلب خود را بپردازد، طلبکار طلبش را از او مطالبه کند؛ ولی او بدهی خود را نپردازد، دو حالت دارد:

1. در صورتی که طلبکار از طرف مالک وکیل باشد، می تواند مالی را که گرو برداشته است بفروشد و طلب خود را از قیمت آن بردارد، و در این صورت، باید بقیه آن را به بدهکار بدهد؛

1. در صورتی که از طرف مالک وکیل نباشد و او از ادای دین به صورتی امتناع کند؛ در این صورت، اگر به حاکم شرع دسترسی دارد، باید برای فروش آن از حاکم شرع اجازه بگیرد.(1)

مسئله: اگر بدهکار غیر از خانه ای که در آن نشسته و چیزهایی که مانند اثاثیه خانه، مورد نیاز اوست؛ چیز دیگری نداشته باشد:

1. طلبکار نمی تواند طلب خود را از او مطالبه کند؛

2. طلبکار می تواند اگر جزء مالی که گرو گذاشته خانه و اثاثیه هم باشد، آن ها را بفروشد و طلب خود را بردارد.(2)

احکام غصب

اشاره

«غصب» آن است که انسان از روی ظلم، بر مال یا حقّ کسی مسلط شود. غصب از گناهان بزرگ است و اگر کسی مرتکب آن شود، در قیامت به عذاب سخت گرفتار خواهد شد. از رسول اسلام صلی الله علیه و آله و سلم چنین روایت شده است:

هر کس یک وجب زمین از دیگری غصب کند، در قیامت آن زمین و هفت