- سخن پژوهشکده 1
- معنای تجارت 8
- فضیلت تجارت 9
- اشاره 10
- ارزش تلاش اقتصادی حلال در اسلام 10
- 1. زراعت 11
- تنبلی در کار 12
- اشاره 12
- میانه روی در کسب و کار 13
- اشتغال زیاد و غفلت از یاد خدا 14
- اشاره 15
- حکم سود: 15
- سود تجارت 15
- مسائل جانبی تجارت 16
- احتکار 19
- اشاره 19
- حکم احتکار 20
- مذمت احتکار کننده در روایات 20
- احتکار سایر احتیاجات مردم 21
- احتکار در غلات چهار گانه 21
- اشاره 22
- مستحبات کسب و تجارت 22
- زکات سرمایه تجارت 24
- مکروهات کسب و تجارت 24
- 3.بدگویی از کالا در موقع خرید آن 27
- اشاره 31
- حکم و آثار گران فروشی 31
- اشاره 33
- مهم ترین عوامل بازدارنده کم فروشی 35
- اشتغال زنان 38
- اشاره 38
- جواز اشتغال زنان در بیرون از منزل 39
- 1. حق مالکیت زنان بر اموالشان 39
- اشتغال در بیرون منزل 39
- اشاره 39
- 2. تشویق زنان و مردان به فعالیت اقتصادی 39
- 2.اشتغال بانوان و اجازه شوهر 40
- 3.خروج بی اجازه زن ازمنزل 41
- 4. اشتغال زن و شرط ضمن عقد 41
- 6. تزاحم اشتغال با حقوق شوهر 42
- ضوابط شرعی اشتغال 42
- استفتائات در حدود کار زن در بیرون منزل 43
- اشاره 43
- منع مرد از اشتغال هسمرش 44
- تصرف زن در اموالش 45
- لزوم فراگیری احکام معامله قبل از تجارت 46
- معاملات حرام و باطل 48
- غش در معامله 49
- اشاره 49
- فروختن جنس پاکی که نجس شده 50
- حکم غش در معامله 50
- دادن پول جنس از پول حرام 51
- قصد ندادن پول جنس 51
- معاملات مکروه 52
- اشاره 53
- حکم معامله اجباری 53
- معامله با بچه ها 54
- تلف مال در معامله با بچه 55
- فروش مال بچه توسط دیگران 55
- فروش مال دیگری بدون اجازه ( بیع فضولی) 55
- تفاوت شهرها معاملات 56
- معامله کالای وقفی 57
- حکم وزن کردن به جای پیمانه 57
- خرید و فروش ملک اجاره ای 57
- 1. معامله با صیغه خرید و فروش (معامله عقدی) 58
- انواع معامله از جهت خواندن صیغه خرید و فروش 58
- دو تذکر 58
- اشاره 58
- معامله در قالب امضای اسناد 59
- گرفتن و واگذار کردن ( قبض و تسلیم) 59
- اشاره 60
- احکام معامله نقد 60
- وقت تحویل کالا و چگونگی آن 60
- تعیین مدت در معامله نسیه 61
- درخواست عوض در معامله نسیه 61
- قیمت بیش تر در معامله نسیه 61
- احکام معامله نسیه 61
- معلوم بودن قیمت کالا در معامله نسیه 62
- گرفتن نقدی پول کمتر، پس از فروش نسیه 63
- احکام معامله سلف (پیش فروش) 63
- فروش طلا به طلا و نقره به نقره 63
- اشاره 63
- اشاره 64
- فروش جنس خریداری شده به سلف 65
- قبول و تفاوت جنس مورد تحویل 65
- 2 معامله مرابحه 66
- معامله مساومه 66
- اقسام معاملات 66
- نسیه بودن جنس و عوض 66
- 3 معامله مواضعه 67
- اشاره 67
- - معامله تولیه 67
- بازار سیاه 68
- احکام برهم زدن معامله (خیار) 68
- احکام معامله شرطی 70
- حکم گران خریدن و ارزان فروختن 70
- مواردی که حق برهم زدن معامله و گرفتن تفاوت قیمت وجود ندارد 71
- برهم زدن معامله توسط فروشنده 71
- خمس منفعت کسب 72
- مواردی که فقط می توان تفاوت قیمت را گرفت 72
- مخارج سال 73
- موارد وجوب خمس 73
- اشاره 74
- سال خمسی 74
- خمس، به واسطه قناعت 75
- خمس اثاثیه غیر مورد احتیاج 75
- اموالی که خمس ندارد 75
- خمس آذوقه اضافه بر مصرف سال 76
- خمس جهیزیه 76
- کافر یا غیر معتقد به خمس 76
- افزایش قیمت 76
- استفتا 77
- خمس سرمایه و معدن 77
- استفتا 77
- مال حلال مخلوط به حرام 78
- خمس جواهر غواصی 80
- زمینی که کافر ذمّی از مسلمانی خریداری کند 80
- حکم پول حرام 81
- حکم اموال خمس نداده 81
- استفتا 82
- استفتا 83
- مصرف خمس 83
- شرایط سیدی که می توان به او خمس داد 83
- احکام شرکت 84
- اشاره 84
- چگونگی تحقق شرکت 84
- جایی که شرکت صحیح نیست 85
- شرکت باطل 85
- شروط هنگام عقد شرکت 85
- شرط نکردن منفعت بیش تر 86
- شرط دخالت شرکا در معامله 86
- حکم تعیین نکردن شخص برای معامله با سرمایه 87
- وظیفه مسئول شرکت 87
- ضامن نبودن شریک 88
- ضامن بودن مدیر شرکت 88
- قبول ادعای شریک در تلف سرمایه 88
- سود و ضرر ناشی از خرید شریک 89
- تصرف نکردن شرکا در مال شرکت 89
- تقسیم سرمایه شرکت 89
- احکام صلح 90
- معامله در صورت باطل بودن شرکت 90
- اشاره 90
- قبول صلح و بخشش دین 91
- صلح با بدهکار با مقدار کم تر از طلبش 91
- قرارداد صلح 91
- صلح طلبکار با ندانستن به مقدار 91
- صلح به جنس معیوب 92
- صلح دو چیز از یک جنس 92
- به هم زدن صلح 92
- موضوع اجاره 93
- احکام اجاره 93
- اشاره 93
- شرط وقف در قرارداد صلح 93
- اجاره ولی و سرپرست 94
- وکالت در اجاره 94
- قرارداد اجاره 94
- اجاره کردن بچه بدون سرپرست 95
- اجیر شدن بدون قرارداد 95
- اجاره دادن اجیر به دیگری 95
- اجاره دادن قسمتی از ملک اجاره ای 96
- اشاره 96
- اجاره دادن ملک اجاره ای 96
- شرایط جنس اجاره ای 97
- زمان بین قرارداد اجاره و شروع اجاره 99
- اجاره های باطل 99
- زمان پرداخت قیمت اجاره 100
- فریب خوردن در قرارداد اجاره 100
- به هم زدن قرارداد اجاره 100
- حکم ربا در اجاره 101
- فرار از ربا در رهن خانه 101
- شرایط حواله 102
- 2. قبول شخصی که به او حواله شده 102
- 1. انتقال بدهی از طلبکار به حواله شده 102
- احکام حواله 102
- 4. مشخص بودن مقدار و جنس حواله 103
- 3. بدهکاری حواله دهنده 103
- 6. اختیار طلبکار در قبول حواله 104
- 7. حواله به شخص غیر بدهکار 104
- 8. به هم زدن حواله 104
- 9. قرارداد حق به هم زدن حواله 105
- 10. دادن حق طلبکار به وسیله حواله دهنده 105
- قرار داد رهن 106
- اشاره 106
- احکام رهن 106
- شرایط مال رهنی 106
- فروش مال رهنی توسط طلبکار 107
- منافع مال رهنی 107
- اشاره 108
- احکام غصب 108
- غصب اماکن عمومی 109
- ثابت بودن رهن با غصب دیگری 109
- غصب مال رهنی 109
- وظیفه غاصب 110
- منافع مال غصبی 110
- فروش مال غصبی 110
- فروش مال غصبی به قصد تملک پول آن 111
- حکم تلف مال غصبی قیمی و مثلی 111
- غصب اموال بچه و دیوانه 111
- حکم خرید و فروش بدون شرایط معامله 112
- رشد قیمت مال غصبی 112
- احکام ضمانت دین 113
- فرق ضمانت شرعی و عرفی 113
- حکم مال تلف شده قبل از خرید 113
- اشاره 114
- بخشیدن طلب به ضامن 114
- انصراف ضامن 115
- شرط به هم زدن ضمانت 115
- فسخ ضمانت 115
- مطالبه ضامن از بدهکار 116
- ضمانت بدون اجازه بدهکار 116
- اشاره 117
- اقاله به کم تر یا بیش تر 117
- موارد جاری شدن اقاله 117
- احکام جعاله 118
- اقاله بخشی از مال 118
- شرایط کاری که جاعل معین می کند 119
- اقسام جعاله 119
- فرق بین جعاله و اجاره 119
- احکام دین و قرض 121
- احکام مزایده و مناقصه 129
- استفتا 131
- احکام ربا 132
- حکمت تحریم ربا 135
- فرق معامله با ربا 136
- اقسام ربا 138
- شرایط ربا در معامله 139
- ربا در معامله 139
- مبادله جنس خوب و بد 140
- ملاک جنس ربایی 140
- ملاک در وزن و پیمانه 141
- مبادله جو و گندم 141
- ربا در قرض 141
- خرید و فروش دو چیز همجنس، به صورت نسیه 142
- منفعت حاصل از قرض ربوی 142
- استفتائات ربا 143
- احکام مضاربه 145
- شرایط مضاربه 145
- 1. مال و سرمایه 145
- اشاره 145
- 2. شرایط سود 146
- اشاره 146
- معامله فضولی 146
- 4. شرط عدم فسخ در ضمن عقد مضاربه یا عقد دیگر 147
- 5. ضمان عامل و عدم آن 147
- 3. شرایط طرفین مضاربه 147
- شرط و نحوه سود بردن 147
- 8. مخلوط کردن سرمایه با مال دیگری 149
- 7. نوع تجارتی که باید صورت بگیرد 149
- 9. معامله نسیه در مضاربه 149
- 10. خرج سرمایه برای مصارف شخصی 150
- 11. اختلاف مالک و عامل در مقدار سرمایه 150
- 13. تلف سرمایه یا ورود ضرر و خسارت 151
- 14. اختلاف در مقدار سهم عامل 151
- 15. مضاربه با مال بچه 151
- اشاره 152
- حکم سفته حقیقی 152
- 1. سفته حقیقی 152
- اشاره 152
- انواع سفته 152
- حکم سفته دوستانه 153
- اشاره 153
- تعهد به مراعات قانون بانک 154
- حکم دیرکرد 154
- ارزش سفته 154
- فروش چک مدت دار به نقد 155
- اشاره 156
- 1. بچه نابالغ 156
- احکام محجورین 156
- اشاره 156
- 2. دیوانه و سفیه 157
- احکام وکالت 159
- شرایط موکل 159
- شرایط وکیل 159
- اشاره 159
- وکالت بر تمام کارها و برای کار غیر معین 160
- قرار داد وکالت 160
- وکیل کردن شخصی در شهر دیگر 160
- وکالت وکیل دوم به اجازه موکل 161
- وکیل گرفتن وکیل 161
- کناره گیری وکیل 161
- باطل شدن وکالت 162
- وکالت چند نفر برای یک کار 162
- پرداخت حق وکالت 163
- تلف شدن مالی که در اختیار وکیل است 163
- تصرف وکیل در غیر موارد مجاز 163
- ملاک مشروعیت و عدم مشروعیت 164
- اشاره 164
- حق اجاره دادن مستاجر به دیگری 164
- احکام سرقفلی 164
- شرایط سر قفلی 165
- تبلیغات کالا و خدمات الکتریکی ( احکام موسسات تبلیغاتی) 166
- شرط در ضمن قرار داد اجاره 166
- خمس سرقفلی 166
- معامله گلدکوییست 167
- آشنایی با احکام معاملات اینترنتی 167
- علت ممنوعیت و حرمت معامله گلدکوییست 167
- اشاره 167
- معامله مارکتینگ 168
- تسهیلات بانکی 174
- احکام بانکی 174
- حکم دیرکرد 175
- حکم کاهش ارزش پول 175
- حکم رضایت پرداخت سود 176
- حکم گرفتن کارمزد 177
- حکم گرفتن سود پول 177
- حکم تبدیل قرض به طلا 178
- حکم خرید و فروش ارز 178
- حکم عیدی مشتریان 178
- حکم جوایز بانکی 179
- حکم آموزش کارهای تولیدی حرام 179
- حکم اجرت دلالی 180
- احکام دلالی و سمساری 180
- حکم ضامن بودن دلال 181
- حکم دلالی و واسطه گری در معاملات حرام 181
- مسائل متفرقه خرید و فروش 182
امام صادق (علیه السّلام) می فرماید:
«آکل الربا لا یخرج من الدنیا حتی یتخبطه الشیطان»(1))
ربا خوار از دنیا نرود، تا آن که شیطان دیوانه اش کند».
همچنین می فرماید:
«در هم ربا أعظم عندالله من سبعین زنیه بذات محرم فی بیت الله الحرام»؛
یک درهم ربا، نزد خداوند از هفتاد بار زنا کردن با محارم در کعبه، محترم خدا سنگین تر است. (2))
حکمت تحریم ربا
در روایات اهل بیت (علیهم السّلام) نیز به فلسفه حرمت ربا اشاره شده است؛ دو روایت ذیل گویای این نکته می باشد:
قال الباقر (علیه السّلام):
(إِنَّما حَرَّمَ اللّه عَزَّوَجَلَّ الرِّبا لِئَلاّ یذْهَبَ الْمَعْروفُ؛
خدای عزوجل ربا را حرام فرمود تا احسان کردن از بین نرود. (3))
امام صادق (علیه السّلام) در پاسخ به پرسش هشام بن حکم از علت تحریم ربا می فرماید:
(إنه لو کان الربا حلالا لترک الناس التجارات وما یحتاجون إلیه فحرم الله الربا لتفر الناس عن الحرام إلی التجارات و إلی البیع والشراء فیتصل ذلک بینهم فی القرض؛
اگر ربا حلال بود، مردم کار تجارت و کسب مایحتاج خود را رها
1- تفسیر العیاشی، ج1، ص152.
2- وسائل الشیعه، ج18، ص117.
3- من لا یحضره الفقیه، ج3، ص566.