احکام عمومی بازار صفحه 143

جنس باشند؛ اشکال پیدا می کند.

استفتائات ربا

در سه مورد ربا گرفتن حرام نیست:

1. ربا گرفتن از کافری که در پناه اسلام نیست؛ امّا ربا دادن به کافر جایز نیست؛ مثلاً اگر شخصی به غیر مسلمانی که در پناه اسلام نیست، پولی قرض بدهد؛ می تواند بیش تر از مقداری که قرض داده است، پس بگیرد؛ امّا اگر قضیه به عکس باشد؛ یعنی مسلمان از غیر مسلمان پولی قرض کند؛ نباید بیش از مقداری که قرض گرفته است، به او بازگرداند.

روایتی در این مورد از رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) نقل شده است:

لَیسَ بَینَنا وَ بَینَ اَهْلِ حَرْبِنا رِبا، نَأْخُذُ مِنْهُمْ اَلْفَ اَلْفِ دِرْهَمٍ بِدِرْهَمٍ وَ نَاْخُذُ مِنْهُمْ وَ لا نُعْطیهِمْ؛ بین ما و دشمنانمان، ربا نیست. از آنان هزاران درهم در مقابل یک درهم می گیریم. آری، از آنان ربا می گیریم و به آنان ربا نمی دهیم. (1)

2. ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر.

3. ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر.(2)

در روایتی از امام رضا (علیه السّلام) به این مطلب اشاره شده است:

لَیسَ بَینَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَینَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَهِ رِبا؛ بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا نیست. (3)

1- اصول کافی، ج5، ص147.
2- توضیح المسائل مراجع، مسئله 2080 و اجوبه الاستفتائات، سؤال 1624.
3- بحار الانوار، ج100، ص122.