احکام عمومی بازار صفحه 166

شرط در ضمن قرار داد اجاره

چنانچه اجاره دهنده در ضمن قرار داد اجاره شرط کند که تا وقتی مستاجر در آن ملک است مبلغ اجاره را زیاد نکند و حق بیرون کردن وی را نداشته باشد؛ مستاجر می تواند از اجاره دهنده، یا شخص دیگری مقداری به عنوان سرقفلی در برابر اسقاط حقش یا تخلیه محل دریافت کند.(1)

مالک می تواند برای اجاره دادن، مقداری به عنوان سرقفلی از مستاجر بگیرد؛ همچنان که مستاجر در صورت داشتن حق واگذاری به غیر می تواند در وسط مدت اجاره، ملک را به شخص سومی به مدت باقیمانده اجاره دهد و از وی سرقفلی بگیرد.(2)

خمس سرقفلی

پولی که مالک به عنوان سرقفلی از مستأجر می گیرد، سود کسب به شمار می رود و در صورتی که در کنار سایر سودها افزون بر مؤونه سال باشد، به آن خمس تعلق می گیرد؛ اما وجهی که مستأجر از سود حاصل از کسب سال جاری می پردازد، از مؤونه کسب او محسوب شده و خمس ندارد.(3)

تبلیغات کالا و خدمات الکتریکی ( احکام موسسات تبلیغاتی)

«تجارت الکترونیکی» تجارتی است که در آن، مشتری کالای واقعی یا خدماتی را از طریق اینترنت خریداری می کند. این نوع تجارت از جهت الکترونیکی بودن و ساده و آسان بودن و دسترسی سریع هیچ اشکالی ندارد و در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و مورد تأیید شورای نگهبان قانون

1- همان.
2- تحریر الوسیله، ج2، ص 615.
3- 3. مستمسک العروه، ج9، ص538 و فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج4، صص440- 444.