- سخن پژوهشکده 1
- معنای تجارت 8
- فضیلت تجارت 9
- اشاره 10
- ارزش تلاش اقتصادی حلال در اسلام 10
- 1. زراعت 11
- تنبلی در کار 12
- اشاره 12
- میانه روی در کسب و کار 13
- اشتغال زیاد و غفلت از یاد خدا 14
- سود تجارت 15
- حکم سود: 15
- اشاره 15
- مسائل جانبی تجارت 16
- احتکار 19
- اشاره 19
- حکم احتکار 20
- مذمت احتکار کننده در روایات 20
- احتکار سایر احتیاجات مردم 21
- احتکار در غلات چهار گانه 21
- اشاره 22
- مستحبات کسب و تجارت 22
- مکروهات کسب و تجارت 24
- زکات سرمایه تجارت 24
- 3.بدگویی از کالا در موقع خرید آن 27
- اشاره 31
- حکم و آثار گران فروشی 31
- اشاره 33
- مهم ترین عوامل بازدارنده کم فروشی 35
- اشتغال زنان 38
- اشاره 38
- جواز اشتغال زنان در بیرون از منزل 39
- اشاره 39
- 1. حق مالکیت زنان بر اموالشان 39
- اشتغال در بیرون منزل 39
- 2. تشویق زنان و مردان به فعالیت اقتصادی 39
- 2.اشتغال بانوان و اجازه شوهر 40
- 3.خروج بی اجازه زن ازمنزل 41
- 4. اشتغال زن و شرط ضمن عقد 41
- ضوابط شرعی اشتغال 42
- 6. تزاحم اشتغال با حقوق شوهر 42
- اشاره 43
- استفتائات در حدود کار زن در بیرون منزل 43
- منع مرد از اشتغال هسمرش 44
- تصرف زن در اموالش 45
- لزوم فراگیری احکام معامله قبل از تجارت 46
- معاملات حرام و باطل 48
- غش در معامله 49
- اشاره 49
- حکم غش در معامله 50
- فروختن جنس پاکی که نجس شده 50
- قصد ندادن پول جنس 51
- دادن پول جنس از پول حرام 51
- معاملات مکروه 52
- اشاره 53
- حکم معامله اجباری 53
- معامله با بچه ها 54
- تلف مال در معامله با بچه 55
- فروش مال بچه توسط دیگران 55
- فروش مال دیگری بدون اجازه ( بیع فضولی) 55
- تفاوت شهرها معاملات 56
- حکم وزن کردن به جای پیمانه 57
- معامله کالای وقفی 57
- خرید و فروش ملک اجاره ای 57
- 1. معامله با صیغه خرید و فروش (معامله عقدی) 58
- انواع معامله از جهت خواندن صیغه خرید و فروش 58
- دو تذکر 58
- اشاره 58
- معامله در قالب امضای اسناد 59
- گرفتن و واگذار کردن ( قبض و تسلیم) 59
- وقت تحویل کالا و چگونگی آن 60
- احکام معامله نقد 60
- اشاره 60
- قیمت بیش تر در معامله نسیه 61
- تعیین مدت در معامله نسیه 61
- احکام معامله نسیه 61
- درخواست عوض در معامله نسیه 61
- معلوم بودن قیمت کالا در معامله نسیه 62
- احکام معامله سلف (پیش فروش) 63
- گرفتن نقدی پول کمتر، پس از فروش نسیه 63
- فروش طلا به طلا و نقره به نقره 63
- اشاره 63
- اشاره 64
- فروش جنس خریداری شده به سلف 65
- قبول و تفاوت جنس مورد تحویل 65
- 2 معامله مرابحه 66
- معامله مساومه 66
- نسیه بودن جنس و عوض 66
- اقسام معاملات 66
- اشاره 67
- - معامله تولیه 67
- 3 معامله مواضعه 67
- احکام برهم زدن معامله (خیار) 68
- بازار سیاه 68
- حکم گران خریدن و ارزان فروختن 70
- احکام معامله شرطی 70
- برهم زدن معامله توسط فروشنده 71
- مواردی که حق برهم زدن معامله و گرفتن تفاوت قیمت وجود ندارد 71
- خمس منفعت کسب 72
- مواردی که فقط می توان تفاوت قیمت را گرفت 72
- مخارج سال 73
- موارد وجوب خمس 73
- اشاره 74
- سال خمسی 74
- اموالی که خمس ندارد 75
- خمس اثاثیه غیر مورد احتیاج 75
- خمس، به واسطه قناعت 75
- کافر یا غیر معتقد به خمس 76
- خمس جهیزیه 76
- افزایش قیمت 76
- خمس آذوقه اضافه بر مصرف سال 76
- استفتا 77
- استفتا 77
- خمس سرمایه و معدن 77
- مال حلال مخلوط به حرام 78
- خمس جواهر غواصی 80
- زمینی که کافر ذمّی از مسلمانی خریداری کند 80
- حکم پول حرام 81
- حکم اموال خمس نداده 81
- استفتا 82
- مصرف خمس 83
- شرایط سیدی که می توان به او خمس داد 83
- استفتا 83
- اشاره 84
- احکام شرکت 84
- چگونگی تحقق شرکت 84
- شرکت باطل 85
- جایی که شرکت صحیح نیست 85
- شروط هنگام عقد شرکت 85
- شرط نکردن منفعت بیش تر 86
- شرط دخالت شرکا در معامله 86
- حکم تعیین نکردن شخص برای معامله با سرمایه 87
- وظیفه مسئول شرکت 87
- قبول ادعای شریک در تلف سرمایه 88
- ضامن نبودن شریک 88
- ضامن بودن مدیر شرکت 88
- سود و ضرر ناشی از خرید شریک 89
- تصرف نکردن شرکا در مال شرکت 89
- تقسیم سرمایه شرکت 89
- احکام صلح 90
- اشاره 90
- معامله در صورت باطل بودن شرکت 90
- صلح با بدهکار با مقدار کم تر از طلبش 91
- صلح طلبکار با ندانستن به مقدار 91
- قرارداد صلح 91
- قبول صلح و بخشش دین 91
- صلح به جنس معیوب 92
- صلح دو چیز از یک جنس 92
- به هم زدن صلح 92
- احکام اجاره 93
- شرط وقف در قرارداد صلح 93
- موضوع اجاره 93
- اشاره 93
- وکالت در اجاره 94
- اجاره ولی و سرپرست 94
- قرارداد اجاره 94
- اجیر شدن بدون قرارداد 95
- اجاره کردن بچه بدون سرپرست 95
- اجاره دادن اجیر به دیگری 95
- اجاره دادن قسمتی از ملک اجاره ای 96
- اشاره 96
- اجاره دادن ملک اجاره ای 96
- شرایط جنس اجاره ای 97
- اجاره های باطل 99
- زمان بین قرارداد اجاره و شروع اجاره 99
- فریب خوردن در قرارداد اجاره 100
- زمان پرداخت قیمت اجاره 100
- به هم زدن قرارداد اجاره 100
- فرار از ربا در رهن خانه 101
- حکم ربا در اجاره 101
- 2. قبول شخصی که به او حواله شده 102
- شرایط حواله 102
- 1. انتقال بدهی از طلبکار به حواله شده 102
- احکام حواله 102
- 3. بدهکاری حواله دهنده 103
- 4. مشخص بودن مقدار و جنس حواله 103
- 7. حواله به شخص غیر بدهکار 104
- 6. اختیار طلبکار در قبول حواله 104
- 8. به هم زدن حواله 104
- 10. دادن حق طلبکار به وسیله حواله دهنده 105
- 9. قرارداد حق به هم زدن حواله 105
- اشاره 106
- شرایط مال رهنی 106
- قرار داد رهن 106
- احکام رهن 106
- منافع مال رهنی 107
- فروش مال رهنی توسط طلبکار 107
- احکام غصب 108
- اشاره 108
- غصب مال رهنی 109
- غصب اماکن عمومی 109
- ثابت بودن رهن با غصب دیگری 109
- فروش مال غصبی 110
- منافع مال غصبی 110
- وظیفه غاصب 110
- حکم تلف مال غصبی قیمی و مثلی 111
- فروش مال غصبی به قصد تملک پول آن 111
- غصب اموال بچه و دیوانه 111
- حکم خرید و فروش بدون شرایط معامله 112
- رشد قیمت مال غصبی 112
- احکام ضمانت دین 113
- حکم مال تلف شده قبل از خرید 113
- فرق ضمانت شرعی و عرفی 113
- اشاره 114
- بخشیدن طلب به ضامن 114
- شرط به هم زدن ضمانت 115
- فسخ ضمانت 115
- انصراف ضامن 115
- ضمانت بدون اجازه بدهکار 116
- مطالبه ضامن از بدهکار 116
- موارد جاری شدن اقاله 117
- اشاره 117
- اقاله به کم تر یا بیش تر 117
- اقاله بخشی از مال 118
- احکام جعاله 118
- شرایط کاری که جاعل معین می کند 119
- اقسام جعاله 119
- فرق بین جعاله و اجاره 119
- احکام دین و قرض 121
- احکام مزایده و مناقصه 129
- استفتا 131
- احکام ربا 132
- حکمت تحریم ربا 135
- فرق معامله با ربا 136
- اقسام ربا 138
- ربا در معامله 139
- شرایط ربا در معامله 139
- ملاک جنس ربایی 140
- مبادله جنس خوب و بد 140
- ربا در قرض 141
- مبادله جو و گندم 141
- ملاک در وزن و پیمانه 141
- منفعت حاصل از قرض ربوی 142
- خرید و فروش دو چیز همجنس، به صورت نسیه 142
- استفتائات ربا 143
- احکام مضاربه 145
- 1. مال و سرمایه 145
- شرایط مضاربه 145
- اشاره 145
- معامله فضولی 146
- 2. شرایط سود 146
- اشاره 146
- 5. ضمان عامل و عدم آن 147
- شرط و نحوه سود بردن 147
- 4. شرط عدم فسخ در ضمن عقد مضاربه یا عقد دیگر 147
- 3. شرایط طرفین مضاربه 147
- 9. معامله نسیه در مضاربه 149
- 7. نوع تجارتی که باید صورت بگیرد 149
- 8. مخلوط کردن سرمایه با مال دیگری 149
- 11. اختلاف مالک و عامل در مقدار سرمایه 150
- 10. خرج سرمایه برای مصارف شخصی 150
- 15. مضاربه با مال بچه 151
- 14. اختلاف در مقدار سهم عامل 151
- 13. تلف سرمایه یا ورود ضرر و خسارت 151
- حکم سفته حقیقی 152
- اشاره 152
- 1. سفته حقیقی 152
- انواع سفته 152
- اشاره 152
- حکم سفته دوستانه 153
- اشاره 153
- تعهد به مراعات قانون بانک 154
- حکم دیرکرد 154
- ارزش سفته 154
- فروش چک مدت دار به نقد 155
- 1. بچه نابالغ 156
- احکام محجورین 156
- اشاره 156
- اشاره 156
- 2. دیوانه و سفیه 157
- شرایط موکل 159
- اشاره 159
- احکام وکالت 159
- شرایط وکیل 159
- وکیل کردن شخصی در شهر دیگر 160
- وکالت بر تمام کارها و برای کار غیر معین 160
- قرار داد وکالت 160
- وکیل گرفتن وکیل 161
- وکالت وکیل دوم به اجازه موکل 161
- کناره گیری وکیل 161
- باطل شدن وکالت 162
- وکالت چند نفر برای یک کار 162
- تصرف وکیل در غیر موارد مجاز 163
- تلف شدن مالی که در اختیار وکیل است 163
- پرداخت حق وکالت 163
- احکام سرقفلی 164
- حق اجاره دادن مستاجر به دیگری 164
- ملاک مشروعیت و عدم مشروعیت 164
- اشاره 164
- شرایط سر قفلی 165
- تبلیغات کالا و خدمات الکتریکی ( احکام موسسات تبلیغاتی) 166
- شرط در ضمن قرار داد اجاره 166
- خمس سرقفلی 166
- آشنایی با احکام معاملات اینترنتی 167
- معامله گلدکوییست 167
- علت ممنوعیت و حرمت معامله گلدکوییست 167
- اشاره 167
- معامله مارکتینگ 168
- احکام بانکی 174
- تسهیلات بانکی 174
- حکم دیرکرد 175
- حکم کاهش ارزش پول 175
- حکم رضایت پرداخت سود 176
- حکم گرفتن سود پول 177
- حکم گرفتن کارمزد 177
- حکم تبدیل قرض به طلا 178
- حکم خرید و فروش ارز 178
- حکم عیدی مشتریان 178
- حکم جوایز بانکی 179
- حکم آموزش کارهای تولیدی حرام 179
- احکام دلالی و سمساری 180
- حکم اجرت دلالی 180
- حکم ضامن بودن دلال 181
- حکم دلالی و واسطه گری در معاملات حرام 181
- مسائل متفرقه خرید و فروش 182
بکوبد یا چهارپایی را ببندد یا چیزی حفر کند و در نتیجه شیئی به آن برخورد کند و از بین برود؛ او ضامن این تلف شدن است».(1)
نیز آن حضرت فرمودند:
«کسی که سد معبر کند و مانع عبور رهگذران شود، از رحمت خدا به دور است.»(2)
امام سجاد (علیه السّلام) فرموند:
«از گناهانی که باعث هلاکت و نابودی سریع انسان می شود، بستن راه عبور و مرور مسلمانان است.»(3)
بنابر فتوای برخی مراجع تقلید، اگر کسی در یک معبر یا پیاده رو وسیع به فروش کالا یا اجناس اقدام کند؛ حتی اگر در حالی که مزاحمتی برای رفت وآمد مردم ایجاد نکند، اما پای یک نفر از روی غفلت به اجناس او برخورد کند، بیفتد و آسیبی ببیند، باز هم صاحب اجناس، مسئول خسارتی است که به او وارد شده است؛ حتی اگر شرعا در بساط کردن خود، عمل حرامی مرتکب نشده باشد.
همسایه داری
انسان فطرتاً موجودی است اجتماعی و طبعاً برخی از نیازهای خود را از طریق ارتباط با دیگران مرتفع می سازد و اساساً زندگی، بدون ارتباط با افراد جامعه بسیار سخت و دشوار می باشد و بدون این ارتباطات انسان نمی تواند نیازهای (مادی و معنوی) خود را برآورده کند. بی تردید یکی از مهم ترین ارتباطات در زندگی، رابطه همسایه با همسایه است که در شرع مقدس اسلام
1- اصول کافی، ج7، ص350.
2- همان، ج2، ص 292.
3- معانی الاخبار ، ص 271.