احکام عمومی بازار صفحه 21

احتکار در غلات چهار گانه

احتکار فقط در غلات چهارگانه (گندم، جو، خرما و کشمش) و روغن و زیتون است. البته احتکار اجناسی که معمولاً مردم به آن ها نیاز دارند، امری ناپسند است؛ ولی بر غیر آنچه ذکر شد، احکام احتکار جاری نمی شود؛ امّا باید شخصی که احتکار کرده است، به فروختن اجناس مجبور شود. او نیز حق دارد به هر قیمت که می خواهد آن را بفروشد، مگر آن که گران فروشی کند، که در این صورت، او را مجبور می کنند قیمت را پایین بیاورد؛ بدون آن که برای اجناس او قیمت تعیین کنند و اگر او تعیین قیمت نکرد، حاکم مسلمین قیمتی را که مصلحت می بیند، معین می کند.(1)

احتکار سایر احتیاجات مردم

حکومت اسلامی در مواقعی که مصلحت عمومی اقتضا کند، حق دارد از احتکار سایر احتیاجات مردم (به غیر از غلات چهار گانه) جلوگیری کند و در صورتی که حاکم صلاح بداند، می تواند بر محتکر تغزیر مالی اجرا کند.(2)