- سخن پژوهشکده 1
- معنای تجارت 8
- فضیلت تجارت 9
- اشاره 10
- ارزش تلاش اقتصادی حلال در اسلام 10
- 1. زراعت 11
- اشاره 12
- تنبلی در کار 12
- میانه روی در کسب و کار 13
- اشتغال زیاد و غفلت از یاد خدا 14
- اشاره 15
- حکم سود: 15
- سود تجارت 15
- مسائل جانبی تجارت 16
- احتکار 19
- اشاره 19
- حکم احتکار 20
- مذمت احتکار کننده در روایات 20
- احتکار سایر احتیاجات مردم 21
- احتکار در غلات چهار گانه 21
- مستحبات کسب و تجارت 22
- اشاره 22
- زکات سرمایه تجارت 24
- مکروهات کسب و تجارت 24
- 3.بدگویی از کالا در موقع خرید آن 27
- اشاره 31
- حکم و آثار گران فروشی 31
- اشاره 33
- مهم ترین عوامل بازدارنده کم فروشی 35
- اشتغال زنان 38
- اشاره 38
- 1. حق مالکیت زنان بر اموالشان 39
- اشاره 39
- جواز اشتغال زنان در بیرون از منزل 39
- اشتغال در بیرون منزل 39
- 2. تشویق زنان و مردان به فعالیت اقتصادی 39
- 2.اشتغال بانوان و اجازه شوهر 40
- 3.خروج بی اجازه زن ازمنزل 41
- 4. اشتغال زن و شرط ضمن عقد 41
- ضوابط شرعی اشتغال 42
- 6. تزاحم اشتغال با حقوق شوهر 42
- اشاره 43
- استفتائات در حدود کار زن در بیرون منزل 43
- منع مرد از اشتغال هسمرش 44
- تصرف زن در اموالش 45
- لزوم فراگیری احکام معامله قبل از تجارت 46
- معاملات حرام و باطل 48
- غش در معامله 49
- اشاره 49
- حکم غش در معامله 50
- فروختن جنس پاکی که نجس شده 50
- دادن پول جنس از پول حرام 51
- قصد ندادن پول جنس 51
- معاملات مکروه 52
- اشاره 53
- حکم معامله اجباری 53
- معامله با بچه ها 54
- تلف مال در معامله با بچه 55
- فروش مال بچه توسط دیگران 55
- فروش مال دیگری بدون اجازه ( بیع فضولی) 55
- تفاوت شهرها معاملات 56
- حکم وزن کردن به جای پیمانه 57
- معامله کالای وقفی 57
- خرید و فروش ملک اجاره ای 57
- اشاره 58
- 1. معامله با صیغه خرید و فروش (معامله عقدی) 58
- انواع معامله از جهت خواندن صیغه خرید و فروش 58
- دو تذکر 58
- معامله در قالب امضای اسناد 59
- گرفتن و واگذار کردن ( قبض و تسلیم) 59
- اشاره 60
- احکام معامله نقد 60
- وقت تحویل کالا و چگونگی آن 60
- قیمت بیش تر در معامله نسیه 61
- تعیین مدت در معامله نسیه 61
- درخواست عوض در معامله نسیه 61
- احکام معامله نسیه 61
- معلوم بودن قیمت کالا در معامله نسیه 62
- احکام معامله سلف (پیش فروش) 63
- فروش طلا به طلا و نقره به نقره 63
- اشاره 63
- گرفتن نقدی پول کمتر، پس از فروش نسیه 63
- اشاره 64
- فروش جنس خریداری شده به سلف 65
- قبول و تفاوت جنس مورد تحویل 65
- اقسام معاملات 66
- معامله مساومه 66
- 2 معامله مرابحه 66
- نسیه بودن جنس و عوض 66
- اشاره 67
- 3 معامله مواضعه 67
- - معامله تولیه 67
- احکام برهم زدن معامله (خیار) 68
- بازار سیاه 68
- حکم گران خریدن و ارزان فروختن 70
- احکام معامله شرطی 70
- برهم زدن معامله توسط فروشنده 71
- مواردی که حق برهم زدن معامله و گرفتن تفاوت قیمت وجود ندارد 71
- خمس منفعت کسب 72
- مواردی که فقط می توان تفاوت قیمت را گرفت 72
- مخارج سال 73
- موارد وجوب خمس 73
- سال خمسی 74
- اشاره 74
- خمس اثاثیه غیر مورد احتیاج 75
- خمس، به واسطه قناعت 75
- اموالی که خمس ندارد 75
- کافر یا غیر معتقد به خمس 76
- خمس آذوقه اضافه بر مصرف سال 76
- افزایش قیمت 76
- خمس جهیزیه 76
- استفتا 77
- استفتا 77
- خمس سرمایه و معدن 77
- مال حلال مخلوط به حرام 78
- خمس جواهر غواصی 80
- زمینی که کافر ذمّی از مسلمانی خریداری کند 80
- حکم اموال خمس نداده 81
- حکم پول حرام 81
- استفتا 82
- شرایط سیدی که می توان به او خمس داد 83
- استفتا 83
- مصرف خمس 83
- اشاره 84
- احکام شرکت 84
- چگونگی تحقق شرکت 84
- جایی که شرکت صحیح نیست 85
- شرکت باطل 85
- شروط هنگام عقد شرکت 85
- شرط نکردن منفعت بیش تر 86
- شرط دخالت شرکا در معامله 86
- وظیفه مسئول شرکت 87
- حکم تعیین نکردن شخص برای معامله با سرمایه 87
- ضامن نبودن شریک 88
- قبول ادعای شریک در تلف سرمایه 88
- ضامن بودن مدیر شرکت 88
- تصرف نکردن شرکا در مال شرکت 89
- سود و ضرر ناشی از خرید شریک 89
- تقسیم سرمایه شرکت 89
- معامله در صورت باطل بودن شرکت 90
- احکام صلح 90
- اشاره 90
- صلح با بدهکار با مقدار کم تر از طلبش 91
- قبول صلح و بخشش دین 91
- صلح طلبکار با ندانستن به مقدار 91
- قرارداد صلح 91
- به هم زدن صلح 92
- صلح به جنس معیوب 92
- صلح دو چیز از یک جنس 92
- موضوع اجاره 93
- اشاره 93
- احکام اجاره 93
- شرط وقف در قرارداد صلح 93
- اجاره ولی و سرپرست 94
- قرارداد اجاره 94
- وکالت در اجاره 94
- اجاره دادن اجیر به دیگری 95
- اجیر شدن بدون قرارداد 95
- اجاره کردن بچه بدون سرپرست 95
- اجاره دادن قسمتی از ملک اجاره ای 96
- اجاره دادن ملک اجاره ای 96
- اشاره 96
- شرایط جنس اجاره ای 97
- اجاره های باطل 99
- زمان بین قرارداد اجاره و شروع اجاره 99
- زمان پرداخت قیمت اجاره 100
- فریب خوردن در قرارداد اجاره 100
- به هم زدن قرارداد اجاره 100
- فرار از ربا در رهن خانه 101
- حکم ربا در اجاره 101
- شرایط حواله 102
- 1. انتقال بدهی از طلبکار به حواله شده 102
- 2. قبول شخصی که به او حواله شده 102
- احکام حواله 102
- 4. مشخص بودن مقدار و جنس حواله 103
- 3. بدهکاری حواله دهنده 103
- 6. اختیار طلبکار در قبول حواله 104
- 7. حواله به شخص غیر بدهکار 104
- 8. به هم زدن حواله 104
- 10. دادن حق طلبکار به وسیله حواله دهنده 105
- 9. قرارداد حق به هم زدن حواله 105
- احکام رهن 106
- قرار داد رهن 106
- شرایط مال رهنی 106
- اشاره 106
- فروش مال رهنی توسط طلبکار 107
- منافع مال رهنی 107
- اشاره 108
- احکام غصب 108
- غصب مال رهنی 109
- غصب اماکن عمومی 109
- ثابت بودن رهن با غصب دیگری 109
- فروش مال غصبی 110
- منافع مال غصبی 110
- وظیفه غاصب 110
- غصب اموال بچه و دیوانه 111
- فروش مال غصبی به قصد تملک پول آن 111
- حکم تلف مال غصبی قیمی و مثلی 111
- حکم خرید و فروش بدون شرایط معامله 112
- رشد قیمت مال غصبی 112
- فرق ضمانت شرعی و عرفی 113
- حکم مال تلف شده قبل از خرید 113
- احکام ضمانت دین 113
- اشاره 114
- بخشیدن طلب به ضامن 114
- انصراف ضامن 115
- فسخ ضمانت 115
- شرط به هم زدن ضمانت 115
- مطالبه ضامن از بدهکار 116
- ضمانت بدون اجازه بدهکار 116
- اشاره 117
- موارد جاری شدن اقاله 117
- اقاله به کم تر یا بیش تر 117
- اقاله بخشی از مال 118
- احکام جعاله 118
- اقسام جعاله 119
- شرایط کاری که جاعل معین می کند 119
- فرق بین جعاله و اجاره 119
- احکام دین و قرض 121
- احکام مزایده و مناقصه 129
- استفتا 131
- احکام ربا 132
- حکمت تحریم ربا 135
- فرق معامله با ربا 136
- اقسام ربا 138
- ربا در معامله 139
- شرایط ربا در معامله 139
- ملاک جنس ربایی 140
- مبادله جنس خوب و بد 140
- ربا در قرض 141
- ملاک در وزن و پیمانه 141
- مبادله جو و گندم 141
- منفعت حاصل از قرض ربوی 142
- خرید و فروش دو چیز همجنس، به صورت نسیه 142
- استفتائات ربا 143
- شرایط مضاربه 145
- 1. مال و سرمایه 145
- اشاره 145
- احکام مضاربه 145
- معامله فضولی 146
- اشاره 146
- 2. شرایط سود 146
- 3. شرایط طرفین مضاربه 147
- شرط و نحوه سود بردن 147
- 5. ضمان عامل و عدم آن 147
- 4. شرط عدم فسخ در ضمن عقد مضاربه یا عقد دیگر 147
- 7. نوع تجارتی که باید صورت بگیرد 149
- 8. مخلوط کردن سرمایه با مال دیگری 149
- 9. معامله نسیه در مضاربه 149
- 11. اختلاف مالک و عامل در مقدار سرمایه 150
- 10. خرج سرمایه برای مصارف شخصی 150
- 13. تلف سرمایه یا ورود ضرر و خسارت 151
- 14. اختلاف در مقدار سهم عامل 151
- 15. مضاربه با مال بچه 151
- اشاره 152
- 1. سفته حقیقی 152
- انواع سفته 152
- اشاره 152
- حکم سفته حقیقی 152
- اشاره 153
- حکم سفته دوستانه 153
- حکم دیرکرد 154
- تعهد به مراعات قانون بانک 154
- ارزش سفته 154
- فروش چک مدت دار به نقد 155
- احکام محجورین 156
- اشاره 156
- 1. بچه نابالغ 156
- اشاره 156
- 2. دیوانه و سفیه 157
- شرایط وکیل 159
- احکام وکالت 159
- شرایط موکل 159
- اشاره 159
- وکالت بر تمام کارها و برای کار غیر معین 160
- قرار داد وکالت 160
- وکیل کردن شخصی در شهر دیگر 160
- وکیل گرفتن وکیل 161
- وکالت وکیل دوم به اجازه موکل 161
- کناره گیری وکیل 161
- باطل شدن وکالت 162
- وکالت چند نفر برای یک کار 162
- تصرف وکیل در غیر موارد مجاز 163
- تلف شدن مالی که در اختیار وکیل است 163
- پرداخت حق وکالت 163
- احکام سرقفلی 164
- حق اجاره دادن مستاجر به دیگری 164
- ملاک مشروعیت و عدم مشروعیت 164
- اشاره 164
- شرایط سر قفلی 165
- تبلیغات کالا و خدمات الکتریکی ( احکام موسسات تبلیغاتی) 166
- شرط در ضمن قرار داد اجاره 166
- خمس سرقفلی 166
- آشنایی با احکام معاملات اینترنتی 167
- معامله گلدکوییست 167
- علت ممنوعیت و حرمت معامله گلدکوییست 167
- اشاره 167
- معامله مارکتینگ 168
- احکام بانکی 174
- تسهیلات بانکی 174
- حکم کاهش ارزش پول 175
- حکم دیرکرد 175
- حکم رضایت پرداخت سود 176
- حکم گرفتن سود پول 177
- حکم گرفتن کارمزد 177
- حکم خرید و فروش ارز 178
- حکم عیدی مشتریان 178
- حکم تبدیل قرض به طلا 178
- حکم جوایز بانکی 179
- حکم آموزش کارهای تولیدی حرام 179
- حکم اجرت دلالی 180
- احکام دلالی و سمساری 180
- حکم ضامن بودن دلال 181
- حکم دلالی و واسطه گری در معاملات حرام 181
- مسائل متفرقه خرید و فروش 182
و به خدا و روز واپسین ایمان نیاوردند و تقوای الهی را رعایت نکردند و حکومت هایشان قوانین الهی را رعایت نکرده و به غیر آنچه خدا حکم کرده است، حکم کردند. (1)
شاید بتوان گفت یکی از عوامل نزول عذاب خداوند رعایت نکردن احکام معاملات است. افراد با کم فروشی، گران فروشی، احتکار، غش و خیانت در معامله، به وظیفه خود عمل نمی کنند، و در نتیجه به تورم و گرانی قیمت اجناس و قحطی گرفتار می شوند.
سوال: حکم شرعی گران فروشی چیست؟
جواب: اگر گران فروشی به حد اجحاف به مشتری برسد، یا خلاف مقررات دولت اسلامی باشد، جایز نیست.(2)
9- کم فروشی
اشاره
در قرآن کریم به موضوع کم فروشی اشاره شده و خدای متعال برای عبرت گرفتن افراد، عاقبت قومی که چنین عمل ناشایستی مرتکب می شدند، به وضوح بیان فرموده است. در شش سوره از قرآن کریم، کم فروشی مورد مذمت قرار گرفته است؛ از جمله:
خداوند متعال در سوره مطففین می فرماید:
وَیلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ * الَّذِینَ إِذَا اکْتَالُواْ عَلیَ النَّاسِ یسْتَوْفُونَ * وَ إِذَا کاَلُوهُمْ أَو وَزَنُوهُمْ یخُسِرُونَ * أَ لَا یظُنُّ أُوْلَئکَ أَنهُّم مَّبْعُوثُونَ * لِیوْمٍ عَظِیمٍ * یوْمَ یقُومُ النَّاسُ لِرَبّ الْعَالَمِینَ؛ وای به حال کم فروشان! آنان که وقتی
1- اعراف: 96.
2- استفتائات امام خمینی، ج2، ص62.