احکام عمومی بازار صفحه 34

چیزی را با پیمانه یا وزن از مردم تحویل می گیرند، کاملاً حق خود را استیفا می کنند؛ ولی وقتی چیزی را تحویل مردم می دهند، در پیمانه و وزن کم تر میدهند. آیا آن ها عقیده ندارند که بعد از مرگ زنده خواهند شد؟ آیا به روز بزرگ رستاخیز ایمان ندارند؟! روزی که تمام مردم در پیشگاه خداوند برای تعیین سرنوشت خود می ایستند. (1)

«مطفف» به کسی گفته می شود که از چیزی بکاهد و آن را از حد واقعیاش کم بگذارد و به صورت کامل پرداخت نکند. آن چیز ممکن است جنسی باشد که به دیگری می فروشد یا کاری باشد که برای فردی انجام میدهد؛ حتی ممکن است بهای چیزی باشد، یا اجرت کاری.

در واقع، کاستن فقط در داد و ستد نیست؛ بلکه در هر امری ممکن است صورت پذیرد. قرآن کریم، با بیان کلمه «مطففین» در کمال فصاحت مطلب را طوری بیان فرموده که هر نوع کمکاری و کمفروشی را شامل شود. این که خدای متعال راجع به کم فروشی، غیر از آیاتی در جاهای متعدد قرآن، سورهای را نیز با چنین عنوانی نازل کرده؛ حاکی از خطر شیوع این معضل در بین انسان هاست.

وقتی سوره مبارکه «مطففین» با چنین جمله ای آغاز می شود: «وَیْلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ»؛ وای بر کاهش دهندگانِ [حق مردم]!»؛ به عبارت دیگر: «وای بر کم فروشان!»؛ این هشدار گویای سنگین بودن جرم کم فروشی و حق کشی است.

آیات دیگری نیز در مورد کم فروشی یا صحیح و سالم نبودن کیل و ترازو وجود دارد که برای جلوگیری از طولانی شدن بحث فقط به آنان اشاره می شود: