احکام عمومی بازار صفحه 47

تجارت؛ یادگیری مسائل شرعی، سپس تجارت(1)

در روایت دیگری به نقل از امام صادق(علیه السّلام) آمده است:

کسی که قصد تجارت دارد، احکام دینی آن را بیاموزد تا بدین طریق، حلال خود را از حرام آن، باز شناسد و کسی که بدون تفقه در دین خود، به تجارت بپردازد، در مال ها و درآمدهای شبهه ناک، غوطه ور می شود. (2)

حضرت امام محمد باقر (علیه السّلام) نیز فرمودند:

حضرت امیرمؤمنان (علیه السّلام) هر روز صبح در حالی که تازیانه، خود را بر دوش نهاده بود، در یک یک بازارهای کوفه گردش می کرد و به هر یک از آن بازارها که می رسید می ایستاد و به آن ها می فرمود : خیرو برکت را از خداوند بخواهید و سختگیری را کنار گذاشته؛ معاملات را با سُهُولت انجام بدهید ومیان خریداران فرق مگذارید و خود را با حِلْم و حوصله آراسته کنید. از دروغگویی و قسم خودداری کنید و از ظلم و اِجْحاف جدّاً بپرهیزید و یار و یاور مظلومان باشید و هرگز به ربا خواری نزدیک مشوید و پیمانه و میزان را مراعات کنید و از حقّ مردم کم نگذارید و در راه فساد و تباهی هرگز گام مگذارید!(3)

بنابراین، اولین وظیفه در تجارت و معامله، آموختن احکام شرعی و بعد تلاش برای عمل به آن است تا داد و ستد به صورت صحیح انجام گیرد و اموالی که از آن راه به دست می آید، حلال باشد و مالک بتواند در آن ها تصرف

1- اصول کافی، ج5، ص150. ح1.
2- «من اراد التجاره، فلیتفقه فی دینه لیعلم ما یحل له مما یحرم علیه، و من لم یتفقه من دینه ثم اتجر تورط الشبهات» (وسائل الشیعه، ج17، ص382).
3- اصول کافی،ج 5، ص151.