مهریه و جهیزیه در اسلام و ایران صفحه 11

تحلیل جامع تر مسئله این گونه است: هنگامی که پیامبر ندای اسلام را بلند کرد، تک و تنها بود و تا مدت ها جز عده کمی به او ایمان نیاوردند. او بر ضد باورهای خرافی عصر و محیط خود قیام کرد و به همه اعلان جنگ داد. طبیعی است که همه قوم ها و قبیله های آن محیط، بر ضد او بسیج شوند.

در این وضعیت، پیامبر باید از همه ابزارها برای شکستن اتحاد نامقدس دشمنان کمک بگیرد که یکی از آنها ایجاد رابطه خویشاوندی بود. اعراب، داماد قبیله را همواره از خود می دانستند و دفاع از او را لازم و تنها گذاشتن او را گناه می شمردند.(1) از آنجا که لازمه ازدواج و تشکیل خانواده، تا آن زمان این بود که داماد همه هزینه های خانواده را بر عهده بگیرد، بر اطاعت از این امر موظف بوده است. یکی از آن خرج ها، پرداختن مهریه از طرف مرد به همسر بوده است. این حکم در بعضی موارد می توانست، مانعی بر سر راه اقدام پیامبر در ایجاد ارتباط خویشاوندی به شمار آید. ازاین رو، خداوند به خاطر مصالح مهم تر، به پیامبر اجازه داد بدون مهریه، بتواند به ازدواج و ایجاد ارتباط خویشاوندی با قبایل مختلف اقدام کند،(2) تا از این راه در پیشبرد هدف ها و رسالتش کمکی به او شود.

ب) مهریه؛ عطیه الهی

قرآن تعبیر بسیار زیبا و پرمعنایی از مهریه دارد. از منظر قرآن، مهریه، بخشش و هدیه ارزنده ای است که شوهر به زن می بخشد. هدیه ای که کانون خانواده را گرم و صمیمی خواهد کرد. انسان ها دل باختگی و شور و عشق خود را با تقدیم هدیه به همدیگر، بیان می کنند و برای استحکام و بهبود روابط و