مهریه و جهیزیه در اسلام و ایران صفحه 25

باشد، زنا کرده است (یا در نزد خدا به منزله زناست).(1)

د) پاداش بخشش مهریه

همان گونه که مرد با پرداخت مهریه، در تحکیم بنیان خانواده نقش دارد و در آیه ها و روایت ها نیز به پرداختن آن تأکید فراوان شده است، به همان میزان، زن نیز با بخشش مهریه، در بهبود وضع نظام خانواده اثر می گذارد. در روایت های بسیاری نیز به عنوان امری پسندیده بر آن تأکید شده که نمونه های آن به این قرار است:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

هر زنی که قبل از زناشویی، مهر خویش را به همسرش ببخشد، خداوند در مقابل هر دیناری که می بخشد، پاداش آزاد کردن یک برده را در نامه اعمال او ثبت می کند. سؤال شد: بخشش مهر پس از زناشویی چگونه است؟ حضرت فرمود: این امر، نشانه دوستی و علاقه مندی ایشان به یکدیگر است.(2)

امام صادق علیه السلام می فرماید:

عذاب قبر از سه طایفه از زنان برداشته خواهد شد و با فاطمه علیهاالسلام دختر پیامبر محشور می شوند. آن سه طایفه عبارتند از: زنی که بر رشک و غیرت شویش شکیبا باشد؛ زنی که در برابر بداخلاقی همسرش صبور باشد؛ زنی که مهر خود را به همسرش ببخشد. خداوند به هر یک از آنها ثواب هزار شهید را می بخشد و برای هر یک، ثواب یک سال عبادت منظور می کند.(3)

ه_) شرایط مهر

از نظر اسلام، مهریه، جنبه های گوناگون دارد و به دو دسته «مختص» و

1- قال ابوعبدلله علیه السلام: «مَنْ أَمْهَرَ مَهْراً ثُمَّ لا یَنْوِی قَضاءَهُ کانَ بِمَنْزِلَهِ السّارِقِ». همان، باب 1، ح
2- «ما مِنْ امْرَاَهٍ تَصَدَّقَتْ عَلی زَوْجِها قَبْلَ أَنْ یَدْخُلَ بِها اِلّا کَتَبَ اللّهُ لَها مَکانَ کُلِّ دِینارٍ عِتْقَ رَقَبَهٍ، قِیلَ: یا رَسُولَ اللّهِ فَکَیْفَ بِالْهِبَهِ بَعْدَ الدُّخُولِ؟ فَقالَ: رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله اِنَّما ذلِکَ مِنَ الْمَوَدَّهِ وَ الْأُلفَهِ». همان، باب 26، ح 1.
3- ثَلاثٌ مِنَ النِّساءِ یَرْفَعُ اللّهُ عَنْهُنَّ عَذابَ الْقَبْرِ وَ یَکُونُ مَحْشَرُهُنَّ مَعَ فاطِمَهَ بِنْتَ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله: امْرَأَهٌ صَبَرَتْ عَلی غَیْرَهِ زَوْجِها وَ امْرَأَهٌ صَبْرَتْ عَلی سُوء خُلُقِ زَوْجِها وَ امْرَأَهٌ وَهَبَتْ صَداقَها لِزوْجِها، یُعْطِی اللّهُ کُلَّ واحِدَهٍ مِنْهُنَّ ثَوابَ أَلْفِ شَهِیدٍ وَ یَکْتُبُ لِکُلِّ واحِدَهٍ مِنْهُنَّ عِبادَهَ سَنَهٍ. همان، باب 36، ح 3