- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- فصل اول: کلیات 5
- هدف های کلی پژوهش 5
- اهمیت پژوهش 5
- پرسش های پژوهش 6
- پرسش های فرعی 6
- پرسش اصلی 6
- پیشینه پژوهش 6
- تعریف مفاهیم 6
- مهریه 6
- جهیزیه 7
- اشاره 8
- فصل دوم: مهریه در اسلام 8
- اشاره 9
- 1. مهریه در قرآن 9
- الف) پرداخت مهریه 9
- ب) مهریه؛ عطیه الهی 11
- د) رعایت تناسب در مهریه 13
- ج) مهریه؛ هدیه ای از روی شوق 13
- ه_) استقلال حقوق زن 14
- و) مشروعیت ضمنی مهر زیاد 18
- الف) اهمیت مهر 21
- اشاره 21
- 2. مهریه در حدیث 21
- ب) ضرورت وجود مهر در ازدواج 22
- ج) پیامدهای پرداخت نکردن مهریه 23
- د) پاداش بخشش مهریه 25
- ه_) شرایط مهر 25
- و) میزان مهریه 27
- ز) مقدار مهرالسنه 29
- ح) میزان مهر حضرت فاطمه علیهاالسلام 30
- ط) تعیین مهرالسنه به نرخ روز 32
- اشاره 34
- 1. دسته بندی مهر 34
- الف) مهرالمسمّی 34
- فصل سوم: احکام فقهی مهریه 34
- شرایط مهرالمسمّی 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- یک _ مال بودن 34
- سه _ داشتن منفعت عقلایی و مشروع 35
- دو _ قابلیت تملک 35
- چهار _ تعیین نمونه 35
- ب) مهرالمثل 36
- اشاره 36
- سه _ معیار مشابهت 36
- یک _ تعریف مهرالمثل 36
- دو _ امثال و مهر امثال از دیدگاه فقیهان 36
- چهار _ موارد تعلق مهرالمثل 37
- ج) مهر واگذار شده 38
- 2. مالکیت مهریه 38
- ب) پرداخت مهریه به نرخ روز 39
- الف) نقدی یا نسیه بودن مهریه 39
- 3. شیوه پرداخت مهریه 39
- اشاره 39
- یک _ دیدگاه فقیهان 40
- دو _ دیدگاه قانون مدنی ایران 41
- 4. عوامل استقرار مهر 42
- 5. مهر در ازدواج موقت 43
- فصل چهارم: کارکردهای اجتماعی مهریه 44
- 1. نقش مهریه در عقد 44
- اشاره 44
- اشاره 44
- الف) نشانه اهمیت عقد 44
- ب) تقویت جنبه معنوی عقد 45
- ج) مانع طلاق 46
- اشاره 48
- 2. آثار مهریه برای موقعیت زن 48
- الف) کسب رضایت و ارزش بخشی به موقعیت معنوی زن 49
- ب) دریافت هدیه 52
- ج) پشتوانه ای در برابر حوادث 54
- د) نشانه شخصیت زن 55
- ه_ ) جبران جایگاه از دست رفته 56
- و) پاداش کار در خانه 58
- ز) جبران کمبود حقوق مالی زن 59
- ح) نشان حق مالکیت زن 61
- ط) زمینه ساز فعالیت اقتصادی 61
- 3. آثار مهریه برای مرد 62
- اشاره 63
- 4. مهریه بدون کارکرد 63
- 1. ارزیابی عرفی 64
- 2. ارزیابی ارزشی 65
- اشاره 67
- فصل پنجم: عوامل افزایش مهریه و راه حل های کاهش آن 67
- 1. علل افزایش مهریه 69
- الف) نمایش طبقاتی 69
- ب) نسیه بودن مهر 70
- ج) حسادت یا چشم و هم چشمی 72
- د) بیم از آینده 73
- ه) موقعیت زن در گذشته 75
- و) ساختار زندگی مدرن 76
- ز) سن و ویژگی های ظاهری 77
- 2. راهکارهای حل مشکل مهریه 79
- الف) جدی نگرفتن مهریه 79
- ب) تغییر شیوه پرداخت مهریه 80
- ج) جای گزینی نگرش انسانی به جای نگرش اقتصادی 81
- د) توجه به پیامدهای منفی مهریه های سنگین 83
- ه_) آموزش جوانان 84
- و) توجه به الگوهای مناسب 85
- اشاره 87
- فصل ششم: جهیزیه 87
- 1. تعریف جهیزیه 87
- 3. دیدگاه فقهی درباره جهیزیه 88
- 2. مسئول تهیه جهیزیه 88
- 4. الگوی جهیزیه در اسلام 89
- 6. پیامدهای جهیزیه سنگین 92
- 5. مصداق جهیزیه 92
- 7. مالک جهاز 93
- 8. برگرداندن جهیزیه 93
- کتاب نامه 96
برخی دیگر از صاحب نظران با توجه به معادله ای که همواره میان ارزش درهم (نقره) و دینار (طلا) وجود داشته است به تعیین معادل ریالی مهرالسنه پرداخته اند. این گروه معتقدند که چون در عصر تشریع هر ده درهم نقره برابر با یک دینار طلا بوده است، می توان گفت که پانصد درهم نقره(مهرالسنه) نیز در آن زمان برابر با پنجاه دینار (یا پنجاه مثقال شرعی) طلا بوده است.(1)
با توجه به مطلب یاد شده و با عنایت به این موضوع که هر مثقال شرعی، 3/4 مثقال صیرفی است، معادل ریالی مهرالسنه در عصر حاضر برابر است با معادل ریالی 5/37 مثقال صیرفی طلا که به نرخ امروز بازار حدود 000/000/40 ریال می شود.
1- ر.ک: ابراهیم شفیعی سروستانی و دیگران، قانون دیات و مقتضیات زمان، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری، 1376، صص 284 _ 286.