مهریه و جهیزیه در اسلام و ایران صفحه 38

ج) مهر واگذار شده

تفویض مهر؛ یعنی عقد جاری شود، درحالی که تعیین مهر به یکی از زوجین یا شخص سومی واگذار شده باشد.

«اگر تعیین مقدار مهر به شوهر واگذار شود، هیچ محدودیتی در تعیین مقدار وجود ندارد و برای زن لازم است که آن را بپذیرد. ولی اگر تعیین مقدار به زوجه واگذار شده باشد، زن نمی تواند از مقدار مهرالسنه زیادتر تعیین کند».(1)

2. مالکیت مهریه

پیش از اسلام، نه تنها زن حق مالکیت بر چیزی را نداشت، با خود او نیز مانند دارایی شخصی و دیگر اشیای معامله شونده برخورد می شد. حتی در اروپای پیش از قرن بیستم نیز زن در برابر شوهرش استقلال مالی نداشت و بعد از شوهر کردن، در شمار محجوران قرار می گرفت. از اواخر قرن نوزده به بعد، در قوانین آن کشورها تجدید نظر شد و بیشتر آنها برای زن حق مالکیت قائل شدند.

اسلام از بدو ظهورش، مالکیت زن بر اموالش از جمله مهریه اش را به صراحت تأیید و سفارش می کند و در قرآن کریم می فرماید: «وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ؛ و مهر زنان را (به طور کامل) به آنان بپردازید». (نساء: 4)

اسلام، پرداخت مهر به زن را واجب می داند و در مرحله بعد، مرد را از پس گرفتن مهر زن بدون رضایت او منع می کند:

وَ لا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ ما آتَیْتُمُوهُنَّ. (نساء: 19)

آنان را زیر فشار قرار ندهید که قسمتی از آنچه را به آنها داده اید (از مهر)، تملک کنید.

زن به مجرد انعقاد عقد نکاح، مالک کل مهرش می شود و بعد از انجام دادن زناشویی، مالکیت او بر همه مهر قطعی می شود.