- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- اهمیت پژوهش 5
- فصل اول: کلیات 5
- هدف های کلی پژوهش 5
- پرسش اصلی 6
- پرسش های فرعی 6
- پرسش های پژوهش 6
- مهریه 6
- پیشینه پژوهش 6
- تعریف مفاهیم 6
- جهیزیه 7
- اشاره 8
- فصل دوم: مهریه در اسلام 8
- الف) پرداخت مهریه 9
- 1. مهریه در قرآن 9
- اشاره 9
- ب) مهریه؛ عطیه الهی 11
- د) رعایت تناسب در مهریه 13
- ج) مهریه؛ هدیه ای از روی شوق 13
- ه_) استقلال حقوق زن 14
- و) مشروعیت ضمنی مهر زیاد 18
- اشاره 21
- الف) اهمیت مهر 21
- 2. مهریه در حدیث 21
- ب) ضرورت وجود مهر در ازدواج 22
- ج) پیامدهای پرداخت نکردن مهریه 23
- ه_) شرایط مهر 25
- د) پاداش بخشش مهریه 25
- و) میزان مهریه 27
- ز) مقدار مهرالسنه 29
- ح) میزان مهر حضرت فاطمه علیهاالسلام 30
- ط) تعیین مهرالسنه به نرخ روز 32
- اشاره 34
- اشاره 34
- الف) مهرالمسمّی 34
- شرایط مهرالمسمّی 34
- 1. دسته بندی مهر 34
- فصل سوم: احکام فقهی مهریه 34
- یک _ مال بودن 34
- اشاره 34
- دو _ قابلیت تملک 35
- چهار _ تعیین نمونه 35
- سه _ داشتن منفعت عقلایی و مشروع 35
- ب) مهرالمثل 36
- اشاره 36
- دو _ امثال و مهر امثال از دیدگاه فقیهان 36
- سه _ معیار مشابهت 36
- یک _ تعریف مهرالمثل 36
- چهار _ موارد تعلق مهرالمثل 37
- 2. مالکیت مهریه 38
- ج) مهر واگذار شده 38
- الف) نقدی یا نسیه بودن مهریه 39
- ب) پرداخت مهریه به نرخ روز 39
- 3. شیوه پرداخت مهریه 39
- اشاره 39
- یک _ دیدگاه فقیهان 40
- دو _ دیدگاه قانون مدنی ایران 41
- 4. عوامل استقرار مهر 42
- 5. مهر در ازدواج موقت 43
- 1. نقش مهریه در عقد 44
- اشاره 44
- اشاره 44
- الف) نشانه اهمیت عقد 44
- فصل چهارم: کارکردهای اجتماعی مهریه 44
- ب) تقویت جنبه معنوی عقد 45
- ج) مانع طلاق 46
- اشاره 48
- 2. آثار مهریه برای موقعیت زن 48
- الف) کسب رضایت و ارزش بخشی به موقعیت معنوی زن 49
- ب) دریافت هدیه 52
- ج) پشتوانه ای در برابر حوادث 54
- د) نشانه شخصیت زن 55
- ه_ ) جبران جایگاه از دست رفته 56
- و) پاداش کار در خانه 58
- ز) جبران کمبود حقوق مالی زن 59
- ط) زمینه ساز فعالیت اقتصادی 61
- ح) نشان حق مالکیت زن 61
- 3. آثار مهریه برای مرد 62
- اشاره 63
- 4. مهریه بدون کارکرد 63
- 1. ارزیابی عرفی 64
- 2. ارزیابی ارزشی 65
- فصل پنجم: عوامل افزایش مهریه و راه حل های کاهش آن 67
- اشاره 67
- الف) نمایش طبقاتی 69
- 1. علل افزایش مهریه 69
- ب) نسیه بودن مهر 70
- ج) حسادت یا چشم و هم چشمی 72
- د) بیم از آینده 73
- ه) موقعیت زن در گذشته 75
- و) ساختار زندگی مدرن 76
- ز) سن و ویژگی های ظاهری 77
- الف) جدی نگرفتن مهریه 79
- 2. راهکارهای حل مشکل مهریه 79
- ب) تغییر شیوه پرداخت مهریه 80
- ج) جای گزینی نگرش انسانی به جای نگرش اقتصادی 81
- د) توجه به پیامدهای منفی مهریه های سنگین 83
- ه_) آموزش جوانان 84
- و) توجه به الگوهای مناسب 85
- 1. تعریف جهیزیه 87
- فصل ششم: جهیزیه 87
- اشاره 87
- 2. مسئول تهیه جهیزیه 88
- 3. دیدگاه فقهی درباره جهیزیه 88
- 4. الگوی جهیزیه در اسلام 89
- 6. پیامدهای جهیزیه سنگین 92
- 5. مصداق جهیزیه 92
- 7. مالک جهاز 93
- 8. برگرداندن جهیزیه 93
- کتاب نامه 96
خود، مبلغ بسیار بالایی بوده، ولی امروزه به دلیل تورم، ارزش آن بسیار کاهش یافته است. مهریه ای سال ها پیش، پانصد تومان تعیین شده و در آن زمان پانصد تومان معادل قیمت یک خانه بوده است، ولی امروزه قیمت همان خانه هزاران برابر رشد کرده است. هنگام پرداخت این گونه مهریه ها چه باید کرد؟ آیا مرد باید همان مهر معیّن چهل سال پیش را بپردازد یا اینکه قدرت خرید فعلی را در نظر بگیرد و به نرخ روز بپردازد؟
یک _ دیدگاه فقیهان
فقیهان معاصر در برابر این پرسش: «مهری که در عقد ازدواج در سال های پیش تعیین شده و اکنون ارزش پول کاسته شده، با چه میزان بر ذمه زوج ثابت است؟» نظرهای متفاوتی دارند.
آیت الله بهجت رحمه الله
بنا به گفته مسئول پاسخ گویی به سؤالات مسائل شرعی دفتر معظم له: «زوجین به قیمت روز مصالحه کنند».
آیت الله میرزا جواد تبریزی رحمه الله
اگر از قبیل اسکناس و مانند آن است، همان را که تعیین کرده، بدهکار است و اگر از قبیل سکه طلا و نقره است، مثل آن در ذمّه شوهر مستقر شده و آن را باید بپردازد. وَاللّهُ الْعالِمُ.
مقام معظم رهبری، آیت الله خامنه ای
نسبت به تفاوت ارزش پول، احوط مصالحه است و اگر در این زمینه قانونی وجود داشته باشد، باید مراعات شود.
آیت الله سیستانی
ملاک، همان مبلغ ذکر شده است، نه قیمت فعلی آن.
آیت الله فاضل لنکرانی رحمه الله
به همان مقدار که ابتدا بر ذمّه آمده است و کم شدن از آن، یعنی قدرت خرید نقشی ندارد؛ زیرا پول از مثلیات است نه قیمیات.